Thesis Search




SEARCH RESULTS

Afet riskinin azaltılmasında kullanılan bir araç olarak kamu değeri

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2020 Afet Yönetimi Bilim Dalı
Afetler, toplumların formlarındaki yetenek ve kazanımlarına karşı daha şiddetli ve daha zararlı hale gelmiştir; bu da hükümetleri, vatandaşlarının iyi olayların gelişimini takip ederek afet riskini azaltma programları gibi programların güvenliğini ve uygulanmasını sağlamaya çağırmaktadır. Kamu değeri fikri, kamu yönetimi yaklaşımının bir güncellemesi ve bu anlamda kamu kurumlarının belirli bir kamu meselesi konusundaki performansını iyileştirmek ve ölçmek için bir araç olarak gelişmiştir. Bu çalışma, daha iyi performans sonuçları için afet risk yönetiminde yer alan paydaşlar arasında verimliliği optimize eden faktörleri önermek için Kamu Değeri perspektiflerinden yararlanmaktadır. Kamu Değeri perspektifleri Mark Moore teorisine göre tartışılmış, performans ölçüm göstergeleri Sir Michael Barber tarafından geliştirilen Kamu Değeri çerçevesinden seçilmiş ve değerlendirilmiştir. Bu çalışma, Sudan ve Türkiye'deki kamu sektörlerinin afet riskini azaltma yönetim sistemlerini araştırmayı amaçlayarak, iki sistem arasındaki operasyonel ve yapısal kapasitelere ve afet yönetiminin yasal dayanağına odaklanan güçlü ve zayıf yönleri tespit ettiği bulguya dayanarak, ülkelerin karşı karşıya olduğu boşlukları tespit etmek ve zayıf yönleri güçlü yanlara çevirmek için gerekli önerileri sağlamakla birlikte bu alanda gelecekteki araştırmalar için fikir vermeyi amaçlanmaktadır. Temel olarak araştırma hedeflerine ulaşmak için nitel bir metodolojiye dayanmaktadır. Afet riski yönetimi ile ilgili gerekli veriler mevcut literatürden (bilimsel makaleler, araştırma ve teknik raporlar) kullanılmıştır. Bu çalışma, 2005 yılında HFA'nın başlangıcından bu yana değerlendirmeye tabi tutulan ülkelerde afet yönetimi çalışmalarına (AFAD ve NCCD) liderlik eden iki kurum üzerinde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, paydaşlar ve ilgili kısımlar arasındaki sinerjinin arttırılması için Kamu Değeri perspektiflerinin afet riskinin azaltılmasına entegre edilmesi için bir çerçeve sunulmaktadır. Araştırma, Sudan'da Afet Riskini Azaltma performansının daha az sistematik olduğunu, ARA için resmi bir çerçeve veya resmi bir organ ve otorite başkanının standartlarının ve uygun idari rehberliğin bulunmadığını görüyor. Aynı şekilde kapasite geliştirmeme, sürekli eğitimin olmaması ve yerel katılımın özümsenmemesi, alandaki kadrolardan yetkinlik veya uzman seçimi olmayan istihdam yöntemleri ve fon veya bütçeye yetersiz tahsis gibi sorunları ortaya koymuştur. Bunların hepsi birer engel ve bu açıdan afet riskini azaltma programlarının uygulanması ve takibi ile ilgili bir organın tanımlanması ve akıllı hedeflere dayalı stratejik bir planın ve organize performansın ölçülmesi ile işe alım politikalarının ve tutarlı çalışma gereksinimlerinin güncellenmesi için güçlü bir çerçevenin tanımlanması önerilmektedir ve uygun fon, kaynak ve tesislerin nihayetinde iyileştirilmesi gerekmektedir. Araştırma Türkiyede Afet Riskini Azaltma performansının nispeten sistematik olduğunu ve 2000'li yıllardan bu yana düzenleyici ref

Afgan Medenî Kanunu'nun Asâr-ı İzdivac maddelerindeki (98-130) fıkhî hükümlerin müçtehitlerin görüşleri açısından değerlendirilmesi

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Doktora Türkçe 2012 İslam Hukuku Bilim Dalı
Toplumun temel taşını teşkil eden aile müessesesine İslam dini çok önem vermiştir. Müslümanların sahih nikâh akdiyle aile kurmaları değişik ayet ve hadislerle teşvik edildiği görülmektedir. Bu şekilde hayatlarını birleştiren karı-koca, bir takım hak ve mükellefiyetler üstlenmektedirler. Bunların bir kısmı sadakat, saygı, iyi davranmak vs. gibi karşılıklı hak ve sorumluluklar iken diğer bir kısmı da mali külfeti olan ve erkeğin hanımı için yerine getirmesi gereken sorumluluklardır. Biz bu çalışmamızda AMK'nun Âsâr-ı İzdivac başlığı altında ele alınan ve evlilik akdiyle beraber kocanın karısına karşı sorumlu olduğu mehir, mesken ve nafaka hakkını inceledik. Çalışmamız giriş, iki bölüm ve sonuçtan meydana gelmektedir. Birinci bölümde AMK'nun (98-114) maddeleri göz önüne alınarak kadının mehir hakkı teferruatlı bir şekilde ele alınmıştır. İkinci bölümde ise yine sözünü ettiğimiz kanunun (115-130) maddeleri doğrultusunda kadının mesken ve nafaka hakları incelenmiştir.1977 yılından bu yana yürürlükte olan Afgan Medenî Kanunun hazırlanmasında genel manada Hanefi mezhebinin görüşü esas alınmıştır. Dolaysıyla Âsâr-ı İzdivac başlığı altında ele alınan maddelerin hükümleri de genel manada bu mezhebin görüşüne uygun bir şekilde yapılmıştır. Ancak bazı durumlarda bu mezhebin görüşünün yanında diğer Sünnî mezheplerin görüşlerinden de faydalandığı görülmektedir. Ayrıca Afgan Medenî Kanunu'nda Şiîlere has herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.Anahtar Kelimeler: Afgan Medenî Kanunu, Âsâr-ı İzdivac, Mehir, Mesken, Nafaka

Afganısatan'da radikal İslamci grupların sosyal tabanı: Talibna örneği

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2019 Diğer
Bügüne kadar yapılan çalışmalarda fundamentalizm kavramı hakkında henüz tek bir tanım üzerinde fikir birliğine varılmamıştır. Çünkü fundamentalist gruplar sosyal bir olgu olarak İslam ülkeleri için en önemli kimlik kaynağı haline gelmiştir. Başka bir deyişle günümüzde kamuoyunda fundamentalizm daha çok bazı aktif islami grupların ideolojik, politik ve inançsal tutumlarını açıklamak için kullanılır ve İslami fundamentalizm olarak bilinir. Yukarıda belirtildiği gibi bu çalışmanın ana amacı, Post-Taliban Afganistan'da köktendinci grupların sayısının adım adım artmasına yol açan içsel faktörlerin analiz edilmesidir. Diğer taraftan köktendinci grupların varlıklarını sürdürmelerini sağlayan dış faktörlerin neler olduğunun yanı sıra terör grupları başta olmak üzere Taliban hareketinin yükselişinde ve güçlendirilmesinde dış ülkelerin politikasının ne olduğu da bu çalışma açısından önemli sayılmaktadır. Yani Afganistan'da radikal İslamcı grupların güçlenmelerine yol açan toplumsal faktörlerin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede Afganistan'da radikal islamcı grupların sayısının artmasını ve varlığını sürdürmesini sağlayan iki faktör vardır. Birincisi siyasi nedenler veya küresel ve bölgesel süper-güçlerin rolü bu olgunun hızını artırmış ve bu olguyu devamlı kılmıştır. İkinci olarak Afganistan toplumunun kendi iç dinamikleri olan sosyo-kültürel faktörler önemli rol oynamaktadır. Örneğin: eski eğitim sistemi, kabileci yaşam tarzı, Peştünwali geleneği, karaborsa, göçmenlik; özellikle İran'a ve Pakisan'a, toplumsal boşluklar, sosyal ayrışma, yoksulluk ve yolsuzluk, ve Taliban ideolojisinin varlığı.

Afganistan halı ve kilim dokumacılığı sektör analizi: Herat ili örneği

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2021 Diğer
Afgan el dokuması halı ve kilimleri, yüzlerce yıldır Afgan sanatının ve kültürünün sembolü olarak bilinmektedir. Binlerce yıllık bir geçmişe sahip olan bu ürün üretim, tasarım, kalite, istihdam yaratma potansiyeli ve döviz girdisi sağlama gibi özellikleriyle ekonomide ve özellikle Afganistan ihracatında önemli ve stratejik bir konuma sahiptir. El dokuma halıları İran, Pakistan, Türkiye, Hindistan ve Çin gibi ülkelerde üretilmekte ve bu ülkeler Afganistan el dokuma halı sektörünün dünya pazarlarındaki en önemli rakipleri arasında yer almaktadır. Afgan halı sektöründe, iki milyondan fazla kişi halı dokumacılığında, bir milyondan fazla kişi ise ilgili işlerde çalışmaktadır. Bu sektör, ülkenin ekonomik büyümesinde ve kırsal alanların kalkınmasında önemli bir rol oynamaktadır. Uzun bir durgunluğun ardından sektör yeniden büyümeye başlamış ve ihracat 2001'de 4 milyon dolar iken 2005'te 240 milyon dolara yükselmiştir. Ancak ülkenin iç sorunları ve sektöre devlet ve özel sektör desteği olmaması nedeniyle ihracat 2019 yılında 29,6 milyon dolara düşmüştür. Afganistan her bölgesinde halı dokumacılığı yapılmakta olup ana halı üretim ve ticaret merkezleri Kabil, Herat, Faryab, Andhoy, Belh ve Kunduz'dur. Araştırmada önemli bir halı dokuma merkezi olan Herat ili ele alınmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre Afganistan halı ve kilim üretiminin yaklaşık %10'unun Herat'ta yapıldığı, sektörün iyi yönetilmesi durumunda 100 milyon doların üzerinde gelir elde edileceği tespit edilmiştir. Afganistan'da el dokuma halı ve kilimin metrekare başına ortalama satış fiyatları 50-100 dolar arasıyken, dünya pazarlarında bu fiyat 400-500 dolar arası tahmin edilmektedir. Herat halı dokumacılarının %63'ü çalışmalarına devam edebilmek için krediye ihtiyaç duymakta ve %62'si makine halısı ithalatından olumsuz etkilenmektedir.

Afganistan İslâm Cumhuriyeti'nde yargı teşkilâtı

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2019 İslam Hukuku Bilim Dalı
Bir ülkedeki yargı teşkilatı, o ülkede adaletin sağlanması ve yargı kuvvetinin yerine getirilmesi için faaliyet gösteren örgüttür. Bu itibarla, yargı teşkilatını analiz etmek, o ülkenin hukukî yapısı ile ilgili çok önemli bilgiler sunmaktadır. Bu çalışmanın hedefi 2002'de kurulan Afganistan İslâm Cumhuriyeti'nin yargı teşkilatını ayrıntılı bir biçimde ele almak ve bu teşkilatı geliştirecek bazı teklifler sunmaktır. Türkçe, Arapça, Farsça ve İngilizce kaynaklara dayanan bu çalışmada Afganistan İslâm Cumhuriyeti Yargı Teşkilatı; iki genel bölüm şeklinde ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Afganistan, Yargı Teşkilatı, Hukuk Sistemi, İslâm Hukuku, Modern Hukuk

Afganistan kadastro çalışmaları için fotogrametrik ölçü yöntemlerinin kullanılabilirliğinin araştırılması

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2020 Diğer
Toprak insan ilişkisi tarih boyunca insanoğlunun en önemli gündemlerinden biri olmuştur. Bu ilişkinin kayıt ve güvence altına alınması zamanın olanakları ile yapılagelmiştir. İlk önceleri sınırlandırma ve vergilendirme amaçlı ortaya kadastro çalışmaları, zamanla toplumun ihtiyaç duyduğu yapıya dönüşerek arazi kaydı, arazi idaresi, arazi bilgi sistemi vb. adlarla da anılmaya başlanmıştır. Dünya genelinde bir kısım ülkede olduğu gibi Afganistan da, daha önce kadastrosu yapılmamış olan ülkelerden olup, günümüzde ülke genelinde kadastro çalışmaları için hazırlıklar yapılmaktadır. Fakat Ülke'nin sosyo-ekonomik durumuna bağlı olarak, günümüzün şartları ve gelişen teknolojiye ayak uydurabilmesi için kadastronun hızlayapılması gerekmektedir. Ancak, Afganistan'ın ekonomik durumuna bağlı olarak yapılacak olan kadastro, Ülke'deki kurumların ve vatandaşların beklentilerini cevaplayabilecek hassasiyet ve nitelikte olmanın yanında zaman ve maliyet açısından da ülke koşullarına uygun olmalıdır. Bu tez çalışmasında, Afganistan kadastro çalışmaları için farklı ölçü teknikleri hem maliyet hem de hassasiyet açısından irdelenmiştir. Afganistan'da kadastrosu yapılacak olan bölgenin durumuna bağlı olarak, kadastro çalışmasında yersel yöntemler, kadastro amaçlı ortofotonun sayısallaştırılarak kullanılması gibi farklı ölçüm teknikleri incelenmiştir. Bu tez çalışmasında, bahsedilen yöntemleri karşılaştırmak ve Afganistan kadastrosu için maliyet ve hassasiyet açısından uygun ölçü tekniklerini belirlemek için Afganistan'ın Kabil şehrinde, 5. bölgede Karte Mamorin mahallesinde çeşitli ölçme çalışmaları yapılmıştır. Yapılan çalışma ışığında, Afganistan kadastro çalışmalarında hava fotograflarından ve uydu görüntüsünden elde edilen ortofoto görüntülerinin kullanılması hassiyet açısından istenilen düzeyde olduğunu belirlenmiştir. Aynı zamanda bu ölçü yöntemin Afganistan kadastro çalışmalarında kullanılması, yersel ölçü yönteminden daha az maliyet ve zaman gerektiren yöntem olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak Afgansitan durumunu göz önünde bulundurarak, kadastro çalışmalarında fotogrametrik ölçü yönteminin kullanılması, daha avantajlı olabileceği gözlemlenmiştir.

Afganistan Medenî Kânunu'nda yargı yoluyla boşanma sebepleri (Fıkıh ve modern İslâm aile hukuku kânunlaştırmalarıyla mukayeseli olarak)

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2020 İslam Hukuku Bilim Dalı
1977 tarihli Afganistan Medenî Kânunu'nun birinci kitabının ikinci faslında aile hukuku ile ilgili konular düzenlenmiştir. Bu bölümde, aile (m. 56-59), evlilik akdi (m. 60-89), evlilikten doğan sonuçlar (m. 90-130), evliliğin sona ermesi (m.131-197) ve evliliğin sonlandırılmasından doğan neticeler (m.198-336) incelenmiştir. Kânunun 131. maddesinde evlilik birliğinin sona ermesi için dört şekil belirlenmiştir: Fesih, talâk, hul ve tefrîk. Bu çalışmada anılan dört şekilden, kânunun ilgili maddelerinin kaynağını teşkil eden fıkıhta da tartışmalı bir konu olan yargı yoluyla boşanma sebepleri incelenmiştir. Konu Afganistan Medenî Kânunu esas alınarak, beş fıkıh mezhebi (Hanefî, Mâlikî, Şafiî, Hanbelî ve Ca'ferî) ve modern İslâm aile hukuku kânunlaştırmalarıyla mukayeseli olarak ele alınmıştır. Çalışma, bir giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Girişte Afganistan Medenî Kânunu'nun tarihçe ve muhtevası, birinci bölümde evlilik bağının sonlandırılmasıyla ilgili farklı hukuk sistemlerindeki uygulamalar, konunun kavramsal çerçevesi ve hukukî sonucu konusunda fıkıh mezheplerinin değerlendirmeleri ele alınmıştır. İkinci bölümde fıkıh ve Afgan hukuk sisteminde yargı yoluyla boşanma sebepleri incelenmiştir. Bu bağlamda fıkıh öğretisinde ve seçilmiş bazı İslâm ülkelerinde yürürlükte olan kânunlar çerçevesinde, bedensel kusur ve hastalık, şiddetli geçimsizlik ve zarar, zevcenin nafakasının sağlanmaması ve kocanın evi terk edip kaybolması gibi nedenlerden dolayı yargı yoluyla gerçekleşen tefrîk tafsilatlı bir şekilde ele alınmıştır. Bu çalışmada evliliğin tefrîk yoluyla sonlanmasının hukukî niteliğinin belirlenmesi, Afgan hukuk sisteminde tefrîke sebep teşkil eden faktörlerin belirlenmesi ve kânunun fıkhî kaynaklarının tespiti amaçlanmaktadır. Afganistan Medenî Kânunu esas itibarıyla Hanefî mezhebi esas alınarak hazırlanmıştır. Ancak, Hanefî mezhebinde kadının mahkemeye müracaat ederek tefrîk talebinde bulunabilmesinin diğer fıkıh mezheplerine kıyasla oldukça sınırlı durumlarda mümkün olması sebebiyle kânunda yer yer Hanefî mezhebi dışındaki fıkhî görüşler dikkate alınmıştır. Kânunda nadiren de olsa meşhur fıkhî mezhep görüşlerinin dışına çıkılarak halkın sosyo-ekonomik durumları göz önünde bulundurulmuş, maslahat ilkesi gözetilmek suretiyle yeni içtihatlar ortaya konmuştur.

Afganistan sinemasında savaş

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2020 Sinema Bilim Dalı
Afganistan her zaman savaş ve terörizm kelimesi ile anılan ülkelerden birisidir. Kültürel ve geleneksel açısından zengin ve ilgi çekicidir; ülkede yer alan farklı dil ve farklı etnik kökenlerin kültürü zenginleştirdiği söylenebilir. Tarihsel olarak, en önemli ve değerli ülkelerden birisidir. Son kırk yıllık süreçte savaşlara şahit olan Afganistan'ın, kültürü ve sanatı ile dünyaya kendini tanıtması içinde bulunduğu koşullarda hem mümkün değildir hem de izin verilmemektedir. Afganistan'ın imajı dünya medyasında genellikle savaş ile eşdeğer görülür. Diğer yandan Afganistan'la ilgili olan konuların çeşitli filmlerde yer aldığı görülmektedir. Afganistan dışında çekilmiş olan filmlerin ülkeyi ve coğrafyasını doğru tanımlayıp tanımlamadığı önemli bir sorudur. Afganistan'da savaşın sanatsal üretimi ve sinemayı olumsuz yönde etkilediği bir gerçektir. Yine de bu dönemde de sinema çalışmaları yapmış olan başarılı ve önemli yönetmenler bulunmaktadır. Yalnızca Taliban dönemi boyunca sanat ve sinema çalışmaları durmuştur, onun dışında yönetmenler üretmeye devam etmiştir. Bu çalışmada Tarihsel Sosyoloji Yöntemi kullanılmaktadır. Tarihsel sosyoloji yöntemi ile ilgili olarak Sosyoloji ve Tarih bilimini bir araya getirmeyi ifade etmekte. Sinemada Afganistan'ın adı savaş ile çok özdeşleşmiştir, bu tez çalışması savaş temasını, savaşın sinemaya etkisini hem Afgan sineması üzerinden ortaya koymaya çalışmış hem de Afganistan dışında bu ülke ile ilgili filmleri ele almıştır. Diğer yandan Afganistan'ın tarihsel, siyasi ve kültürel açıdan tanıtmış, Türkçe kaynağın olmadığı Afganistan sinemasını detaylı olarak tarihsel süreç içinde ele almıştır.

Afganistan siyasal yaşamında İslâmî hareketler (1969-1996)

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2020 Diğer
İslamcılık, Nahdat-i İslâmî ve İslâmî Uyanışı olarak da bilinen çağdaş İslâmî hareketler, İslam dünyasında geçen yüzyılın en etkili sosyo-politik akımları arasında yer almaktadır. Yarım asır önce ortaya çıkan Afganistan İslami Hareketi, ülkenin siyasi, sosyal ve kültürel hayatının her alanında derin bir etki meydana getirmiştir. Bu çalışma, Afganistan'daki İslamcı akımın son yarım yüzyılın bu ülkenin siyasal hayatı üzerindeki rolünü ve etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu çalışma giriş, üç ana bölüm ve sonuç bölümünden oluşmaktadır. Bu çalışmada hipotez ve sorulara göre, kütüphane araştırma yöntemi kullanılmıştır. Hipotezlere dayalı bu çalışmanın sonuçları şunu göstermektedir: II. Dünya Savaşı'ndan sonra, uluslararası düzendeki güç ve siyaset denklemleri değişti. Britanya İmparatorluğunun çöküşüyle birlikte, Afganistan Kraliyet Hükümeti geleneksel destekçisini kaybetti ve saltanatını sürdürmek için Rusya'ya yüzünü çevirmek zorunda kaldı. Muhammed Zahir Şah'ın saltanatının son on yılında Moskova'nın dikkatini çekmek için, Sovyet yanlısı Marksist solun faaliyetlerine zemin hazırlandı. Afganistan'ın İslamcı akımı, Marksist sol akımlara tepki olarak ortaya çıktı ve mücadeleye girdi. Afganistan'ın Pakistan'la olan sınır anlaşmazlıkları ve Afgan siyasetçilerin, özellikle Muhammed Davud Han'ın Peştunistan Davası, Pakistan hükümetinin karşı önlem olarak Afgan muhalif gruplara (Mücahitler) desteklemesine yol açtı. Pakistan, Suudi Arabistan, ABD ve İran'ın kapsamlı mali ve silah desteğiyle Afgan Mücahitleri Sovyet Kızıl Ordusu'nu yenerek Sovyetler Birliği'nin çökmesine ve Soğuk Savaş'ın sona ermesine yol açtı. 1992 baharında, Sovyet destekli Afganistan Demokratik Halk Partisi hükümetinin son başkanı Dr. Necibullah istifa ederek iktidarı Mücahitler'e devretti. İktidarın Mücahitler'e devredilmesiyle eş zamanlı olarak, Mücahitlerin grupları arasında iktidar mücadelesi ortaya çıktı. Bu mücadele Afganistan'ı yıkıcı bir iç savaşa sürükledi. Bu savaş bugüne kadar (Doha'da Taliban ile Afgan hükümeti arasında Afganlar arası barış görüşmeleri sürerken) çözüm bulamadı ve bu ülkedeki onlarca insan her gün bu savaşın kurbanı olmaktadır. Bu çalışma, yazarın kendi bakış açısı ve analizine ek olarak, Türkçe, Farsça, Peştuca ve İngilizce dillerinin çok miktarda bulunan birinci ve ikinci el kaynaklarına dayanarak okuyucuya faydalı olacak yeni bulgular sunmaktadır. Anahtar Kelimeler: İslami Hareket, Afgan Mücahitler, Amerika Birleşik Devletleri, Pakistan, Suudi Arabistan, İran, Sovyetler Birliği, Demokratik Halk Partisi, Taliban

Afganistan toplumunda modern giyimli kadınlara yönelik önyargının kalıpyargı içeriği modeli, sistemi meşrulaştırma ve sosyal temas kuramları temelinde incelenmesi

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2021 Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
Bu çalışmada, kadınlara yönelik kalıpyargıların ve algılanan sosyal mesafenin, giyimleriyle (geleneksel veya modern) bağlantılı olarak değişip değişmediği bir Afganistan örnekleminde incelenmiştir. Elli beş katılımcıdan (26 kadın, 29 erkek) veri toplanan bir pilot çalışma yapılarak kalıpyargıları değerlendirmede kullanılacak sıfatlar belirlendi. Ana çalışmada ise, Afganistan'da yaşayan 152 Müslüman katılımcıdan (55 erkek, 97 kadın), veri toplandı. Katılımcıların yarısına bir Afgan kadının geleneksel (hicap) giyimli fotoğrafı, diğer yarısına modern (başı açık) giyimli fotoğrafı sunuldu. Fotoğraftaki kadını sevecenlik ve yetkinlik açısından değerlendirmeleri istendi ve bu kadınla aralarında algıladıkları sosyal mesafe ölçüldü. Ek olarak, günlük yaşamlarında fotoğraftaki kadına benzer kadınlarla temas kurma sıklıkları soruldu. İki farklı koşuldakilerin fotoğraftaki kadına dair değerlendirmeleri karşılaştırıldı. Karma Varyans Analizi sonuçları, fotoğraftaki kadın geleneksel giyimli olduğunda, modern giyimli olduğu koşula kıyasla daha sevecen değerlendirildiğini gösterdi. Ayrıca geleneksel giyimli kadın koşulunda sevecenlik ve yetkinlik düzeyleri eşit algılanırken, modern giyimli kadın koşulunda yetkinlik sevecenlikten daha yüksek algılandı. Bulgular ayrıca, modern giyimli kadınlarla daha az sosyal temas kurulduğunu ve onlarla daha yüksek düzeyde sosyal mesafe algılandığını da gösterdi. Çalışmanın ikinci amacı, modern kadınlara yönelik algılanan sosyal mesafenin düzeyini sosyal temas sıklığı, cinsiyet sistemini meşru görme eğilimi, sevecenlik ve yetkinlik kalıpyargıları üzerinden açıklamayı öneren bir modeli sınamaktı. Yalnızca modern giyimli kadın koşulundaki katılımcıların verilerine uygulanan Yapısal Eşitlik Analizi sonuçlarına göre, modern giyimli kadınlarla temasın az olması katılımcıların toplumsal cinsiyet sistemini meşru görmeleriyle ve sistemi meşru görmeleri, algıladıkları sosyal mesafenin yüksek olmasıyla ilişkilidir. Sistemi meşru görmek, algılanan sosyal mesafe ile doğrudan ilişkili olduğu gibi, modern giyimli kadını sevecenliği düşük olarak kalıpyargılama üzerinden dolaylı olarak da ilişkilidir.

Afganistan Türkmenlerinin sosyo-kültürel ve dini durumu (Mezar-ı Şerif örneği)

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2016 Diğer
Bir milletin tarihi boyunca oluşturduğu maddi ve manevi değerler bütünü olan kültür, yalnızca bir miras değil, aynı zamanda yaşayan bir bellektir. Millet olabilmenin temel şartları dil, din ve ülkü birliğidir. Milletler uzun yıllar sonucunda elde ettiği kültürel değerleri korur, yaşatır ve gelecek nesillere aktarır. Bu şekilde millet olma vasıflarını sürdürür. Geçen son otuz yılını savaş ve iç çatışmalarla geçiren Afganistan, orada yaşayan diğer etnik gruplar gibi Türkmen toplumu da kendine düşeni almıştır. Kültürel miraslar korunamamış ya da yanlış şekilde algılanmaya başlamıştır. Bazı dini değerler kültürel olarak algılanırken kültürel değerler de dinin yerine geçmiştir. Taliban rejimi devrildikten sonra hızla yayılan teknoloji ve medya, Afgan toplumları üzerinde etkisini göstermiştir. Önce Hint dizileri ve daha sonra Türk dizileri televizyonlarda yayınlanırken özellikle geleneksel ve kültürel değerlerin korunmasını zorlaştırmış ya da değiştirmiştir. Afganistan Türkmen toplumunun sosyo-kültürel ve dini yaşayış konuları bu çalışmanın özünü oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Afganistan Toplumunun dini inanç ve yaşayışları, sosyokültürel durumu, kültürün dinin üzerindeki etkisi, modern dünyada kendi gelenek ve kültürlerini ne kadar koruyabildikleri ele alınmıştır. Bu çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında çalışmanın konusu, önemi ve yöntemi anlatılmıştır. Birinci bölümde Afganistan hakkında genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde Afganistan Türkmen toplumun sosyo-kültürel yapısı, konumu ve çalışma alanı olarak belirlenen mezar-ı Şerif hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde ise, Mezar-ı Şerif'te yaşayan Türkmen toplumunun din anlayışı, dini ibadetleri, halk inançları ve halk hekimliği ile ilgili bulgular ele alınmıştır. Öncelikle konuyla ilgili literatür taranıp değerlendirildikten sonra bölgeye gidilip gözlem ve mülakat teknikleriyle birinci elden veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler malzemeler incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Mezar-ı Şerif, Din, Halk inançları, Kültür.

Afganistan üniversite kütüphanelerinin bilginin organizasyonu açısından değerlendirilmesi

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2015 Diğer
Bilgi ve iletişim teknolojinin gelişmesi ve yaygınlaşması bilgi kaynaklarının artırılmasına ve geliştirilmesine yol açmış ve bilginin depolanması ve yeniden hızlı bir şekilde erişilmesine yönelik farklı ve etkili yöntemleri zorunlu kılmıştır. Bu doğrultusunda bilginiin doğru düzgün biçimde düzenlenmesi ona yerel, ulusal bölgesel ve uluslararası düzeyinde erişimini kolaylaştırmış ve hızlandırmıştır. Bu çalışmada bilginin organizasyonu özellikle kataloglamanın tanımı, amacı, yapısı, işlevleri, tarihsel geçmişi ve uluslararası gelişmeri tanımlanarak Afganistan'daki durumu değerlendirilmiş ve ona göre ülkede kataloglama eğitimin gerekliliği açıklanmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde seçilen Afganistan üniversite kütüphanelerinin dermelerinde bulunan bilgi kaynaklarınnın organizasyonu biçimi değerlendirilmiştir. Kütüphanelerden örnek olarak farklı konular ve materyal türlerde seçilen bibliyografik kayıtlar uluslararası standartlarla ölçülmüş ve sonucunda bulunan hatalar ve eksikler belirlenmiş ve açıklanmıştır. Çalışmada 16 sorudan oluşan bir betimleme ankite de uygulanmış ve katılımcılardan alınan görüşlar ışığında Afganistan ünivesite kütüphanelerinin personelin ve yönetim kademelerin mesleki durumu, performasları, kütüphanelerin hizmet seviyesi ve kalitesi, nicel ve nitel olarak kullanıcının bilgi gereksinimlere karşılayıp karşılamaması, bugünki ihtiyaçlara bakıldığında yeterince güncel bilginin bulunup bulunmaması, erişim durumu ve bilginin organizasyonunda uluslararası standartlara uygun olup olmaması saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Bilgi, Bilginin Organizasyonu, Kataloglama, Bilgi Erişim, Üniversite Kütüphaneler, Afganistan Üniversite Kütüphaneler.

Afganistan ve Türk Hukukunda tahkim

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2017 Özel Hukuk Bilim Dalı
Tahkim, uyuşmazlıkların devlet yargısı dışında, bir hakem veya hakemler kurulunun gerçekleştireceği yargılama ile çözümlenmesini ifade eder. Tahkim, köklü bir geleneğe ve özel hukukta oldukça önemli bir yere sahiptir. Günümüzde daha çok ticaret hukukuna ait uyuşmazlıklar tahkime elverişli olduğu için, uluslararası örgütler tarafından tahkimle ilgili örnek kurallar oluşturulmuştur. Ayrıca tahkimin önemini fark eden devletler tahkim yargılamasına ilişkin detaylı düzenlemeler yapmışlardır. Çalışmamızda Afganistan ve Türk hukuku bakımından tahkim iki bölüm altında incelenmektedir. Tahkim kavramı, alternatif uyuşmazlık çözüm yollarından farklılığı ve farklı hukuk sistemlerinde tahkimin tarihsel gelişimi birinci bölümde incelenmiştir. İkinci bölümde, Afganistan ve Türk Hukukunda Tahkim usulü yer almıştır. Bu şekilde, Afganistan ve Türk hukukunda tahkime ilişkin düzenlemeler incelenmektedir. Sonuç bölümünde ise tahkim yargılaması bakımından iki hukuk sistemi arasında yer alan benzerlikler ve farklılıklar vurgulanmaktadır.

Afganistan ve Türkiye muhasebe sistemlerinin karşılaştırması

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Doktora Türkçe 2019 Diğer
Bu çalışma, Afganistan ile Türkiye'ye ait muhasebe sistemlerinin karşılaştırıldığı bir literatür çalışmasıdır. Bu çalışma, Afganistan ile Türkiye arasındaki ekonomik gelişmelere bağlı olarak, ekonominin önemli aktörleri olan işletmelerin karşılıklı ticari işlerinde kolaylığın ve etkinliğin sağlanması adına akademik katkı sağlamak için her iki ülkeye ait muhasebe sistemlerinin karşılaştırılmasını amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle detaylı bir literatür taraması yapılmıştır. Bu aşamada muhasebe sistemleri ile ilgili yerli ve yabancı kitaplar, makaleler, tez çalışmaları, muhasebe standartları, mevzuatlar incelenmiş ve internet taraması yapılmıştır. Sonrasında ise Afganistan ve Türkiye'ye ait, muhasebe sistemleri tüm detayları ile ele alınmış ve kıyaslama tekniği ile her ülke arasında farklılıklar ve benzerlikler ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmada yapmış olduğumuz karşılaştırmalar neticesinde, Türkiye muhasebe sistemi açısından Afganistan'a nazaran daha gelişmiş durumda olduğu gözlemlenmiştir. Afganistan ile Türkiye arasında muhasebe sistemlerinin senkronizasyonu her ülkede karşılıklı ticari faaliyet gösteren işletmeler için önemli olup, Afganistan ve Türkiye Cumhuriyeti'nde bulunan akademik camialarca bilimsel çalışmaların yapılması Afganistan muhasebe sisteminin gelişimine katkıda bulunacaktır. Anahtar Kelimeler: Afganistan Muhasebe Sistemi, Türkiye Muhasebe Sistemi, Muhasebe Standartları T

Afganistan ve Türkiye televizyonlarında çocuk reklamları

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Doktora Türkçe 2019 Görsel İletişim Tasarımı ve Reklamcılık Bilim Dalı
Reklamcılık ve televizyon arasındaki ilişki, uzun süreden devam eden, her ikisinin evrimin ve gelişimin üzerinde son derece etkili olan bir ilişkidir. Televizyon reklamcılığı harika ve büyük bir ticarettir. Televizyon reklamcılığının geleceği ise, satış gücünü güçlendirmek için form ve teknoloji kullanımıdır. En etkili iletişim aracı olarak televizyon, aynı zamanda en uygun reklam aracıdır. Televizyonlardan yayınlanan reklamların hedef kitlelerinin büyük bir kısmı çocuklardır. Çocuklar, televizyon izlemeye başlar başlamaz televizyon reklamlarından etkilenmeye başlamaktadırlar. Televizyon reklamlarının çocuklar üzerindeki etkileri, çocuğun yaşına, cinsiyetine, çevresine, sosyal ve ekonomik sınıfına, mesajın nasıl sunulduğuna, ailesine, ailenin yapısı ve onu yöneten ilişkilere bağlıdır. Bu çalışmada; genel olarak reklamın kavramı, araçları, çocuk ve televizyon reklamlarının ilişkileri, ve reklamın çocuklar üzerine etkileri, teorik açıdan incelenmiştir. Araştırma kısmında ise Afganistan ve Türkiye televizyonlarında çocuk reklamların yapısı ve içeriğin karşılaştırmasıyla Afganistan çocuk reklamlarının zayıflık ve güçlü yönlerine erişimi düşünülmüştür. Araştırmanın yöntemi tanımlayıcıdır. Bilgi toplama yöntemleri ve araçları ise, kütüphane araştırmasına ek olarak, elektronik posta ile keşif görüşmeleri, seyircilerin içinden numune ve örnek olarak bir grup seçmek, onlara çalışılan numune teaserları göstermek, ve anket formuyla bilgi toplamaktır.

Afganistan'da Amu-Darya havzasındaki Angot bölgesi ve çevresinin petrol jeoloji incelenmesi

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2018 Diğer
Bu çalışmada Afganistan'ın kuzeyinde yer alan Amu-Darya Havza'na ait Angot bölgesi ve çevresinin petrol jeoloji incelenmesi amaçlanmaktadır. Amu-Darya Havzası, kuzeybatıda İran'dan başlayarak güneydoğuya doğru uzanır ve Afganistan'ın kuzeyinde bulunur. Bu Havza Türkmenistan ve Özbekistan sınırları içerisinde de çok geniş alanları kapsar ve bu bölgelerde de önemli petrol üretim alanlarını içinde bulundurur. Havza, Kopet-Dağı ve Bande-Türkistan Dağlarının yüksek sırtlarını oluşturan alanların kuzeyinde kalmaktadır. Afganistan'ın kuzey, kuzeybatı ve güneydoğu bölgelerinde keşfedilmemiş petrol ve doğalgaz havzaları vardır. Yapılan jeolojik ve jeofizik çalışmalar sonucunda yaklaşık 500 antiklinal yapısı belirlenmiştir. Bu antiklinallerin 67'si Kuzey Afganistan'dadır. Bu antiklinallerde 121 adet sondaj kuyusu açılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda Kuzey Afganistan'da 8 gaz havzası 7 petrol havzası bulunmuştur, Angot, Akdarya, Bazarkamı, Kaşkari, Zamarudsay, Aliğül, Hocasilan petrol havzasıdır. Hocagogirdak, Carkoduk, Cuma, Başikord, Yetimtağ, Cangalkalan, Hocaborhan, Çiğçi gaz havzasıdır. Jura yaşlı formansunlar ile Eosen yaşlı suzak formasyonu kaynak kaya özelliği taşımaktadır. Bu formasyonlar yetrli miktarda hidrokarbon için organik madde içermekte ve gerekli ısısal olgunluğu ulaşmışlardır. Üst jura yaşlı karbonat kayalar en iyi rezervur kayaları oluşturmaktadır. Bunlar yeterli oranda gözeneklilik ve geçirgenliğe sahiptirler. Amu Darya havzası Angot bölgesinde haidrokarbonların birikimi için uygun kapan oluşumları da bulunmaktadır.

Afganistanda basın özgürlüğünün gelişimi ve medyanın güncel durumu

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2021 Diğer
Basın ve ifade özgürlüğü için dünyadaki tüm insanlar ve gazeteciler ülkelerinde iyi bir ifade özgürlüğüne sahip olmak ve seslerini duyurmak için var güçleriyle çalışırlar ve bu basın ve ifade özgürlüğü ile temel haklarından birisinden yararlanırlar. Bu durumdan ötürü Afganistan'daki gazeteciler ve halk her zaman hükümeti eleştirmektedir ki bunun nedeni demokratik bir Cumhuriyette basın ve ifade özgürlüğü hükümet tarafından ciddi şekilde sansürlenmektedir. Bu nedenle Afganistan'da Basın Özgürlüğünün Gelişimi Ve Medyanın Güncel Durumu konusunda bir araştırma yapılması gerekli görülmüştür. Böylece Afganistan'da basın ve ifade özgürlüğünün durumunun nasıl olduğu araştırılmış ve basın, medya sansürü ve ifade özgürlüğü üzerindeki kısıtlamalar Afganistan'da uygulanıyor mu? sorularına cevap aranmıştır. İlerleyen süreçte Afganlar ve Türkler, Afganistan'ın basın ve ifade özgürlüğünün geçmişteki ve günümüzdeki durumunu bilimsel bir çalışmaya dayalı olarak bilebileceklerdir. Bu araştırma, nitel bir araştırmadır. Araştırmada literatür taraması yöntemini kullanmıştır. Afganistan'da basın ve ifade özgürlüğü, Basın Kanunları ve kanun değişiklikleri ile ilgili Peştuca, Farsça, İngilizce ve Türkçe dillerinde çeşitli kitaplar, yüksek lisans ve doktora tezleri incelenmiş ve analiz edilmiştir. Araştırmanın bir de Empirik saha bölümü vardır. Medyada ifade özgürlüğü hakkında gazetecilerin bakış açısını öğrenmek için Afganistan'daki gazetecilerle mülakatlar yapılmıştır. Gazetecilerin görüşleri incelendikten sonra tüm materyaller bilimsel bir araştırma yöntemine göre analiz edilmiş ve düzenlenmiştir. Afganistan'daki hükümet sistemi bazı zamanlarda değişmiştir. Mutlak Monarşi, Cumhuriyet, İslam Emirliği ve mevcut İslam Cumhuriyeti gibi yönetimlerde, Afganistan'ın basın ve ifade özgürlüğü ve özellikle Monarşi ve İslam Emirliği döneminde ciddi bir şekilde sansürlenmiş ve baskı altına alınmıştır. Şu anki durumda ise Afganistan İslam Cumhuriyeti basın ve ifade özgürlüğüne daha fazla değer vermektedir ve hükümetin basına yönelik politikası da demokrasi ilkesine dayalı olarak yumuşaktır. Afgan gazeteciler de hükümetin genel politikasından memnundur. Sadece bilgiye erişimden memnun değillerdir. Çünkü bazı hükümet yetkilileri bilgileri zamanında vermemektedir. Afganistan'daki basında siyasi baskı düşüktür. Ama Taliban'a rağmen İŞİD terör örgütü ve bazı hükümet yetkilileri Afgan gazetecilerin hayatlarını tehlikeye atmıştır. Afganistan'da medyanın yapısına bakıldığında ise faaliyet gösteren 5 tür medya kuruluşu vardır. Her medyanın finansman kaynağı ve faaliyetlerin politikası açıktır. Örneğin, devlete bağlı medya kuruluşlarının tüm faaliyetleri hükümet politikası tarafından düzenlenir. Parti medyası, partiler tarafından düzenlenir ve parti politikasını dikkate alır. Bağımsız medya kuruluşları fonlarını reklamlardan alır. Bu medya kuruluşları özgürce çalışırlar. STK medyası, tek amacı bir projeyi iyileştirmek ve daha iyi sonuçlar elde etmek için STK'lar tarafından finanse edilme

Afganistan'da Cumhuriyet Dönemi siyasi gelişmeleri (1973-1978)

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2019 Diğer
Bu çalışmada, Afganistan'da 1973-1978 yılları arasında yaşanan Cumhuriyet Dönemi'nin siyasi gelişmeleri incelenmek istenmiştir. Nitekim bu dönemde Afganistan'da Peştun, Tacik, Hazara ve Özbek olmak üzere dört ana halkın yaşadığı görülmektedir. Söz konusu milletleri ve ülke idaresini Cumhuriyet'e götüren en önemli gelişme ise 1964 Anayasası'dır. Zira siyasi partilerin kurularak ülkede politik çeşitliliğin oluşmasını sağlamıştır. Anayasanın ilanından sonra sol görüşlü altı, sağ görüşlü üç siyasi partinin kurulması bunu göstermektedir. Ancak partilerin kuruluşu, siyasi gerilimleri de beraberinde getirmiş ve nihayetinde cumhuriyete giden yolda 17 Temmuz 1973 Darbesi'ni doğurmuştur. Darbe ile birlikte ilan edilen cumhuriyet yönetiminde Davut Han'ın ülkeye liderlik ettiği görülmektedir. Hem cumhurbaşkanı hem de başbakan olarak görev yapan Davut Han, Cumhuriyet'in ilk yıllarında özellikle sol görüşlü gruplarla birlikte hareket etmiş ve onların siyasi mevkilerde görev almalarını sağlamıştır. Ancak 1975 yılı sonlarından itibaren bu tavrını değiştirererek sol kesimden olan unsurları devletten uzaklaştırmıştır. Bu ise ülkede siyasi tansiyonu yükselttiğinden önce parti faaliyetlerine son verilmiş ve tek parti iktidarı kurulmuş, ardından ülkede suikastlar başgöstermiş ve sonuçta da 27 Nisan 1978 Darbesi ile cumhuriyet dönemi sona erdirilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise Afganistan'ın Cumhuriyet Dönemi olarak adlandırlan 1973-1978 arası dönemdeki dış ilişkiler ele alınmıştır. Buna göre önce ABD, Sovyetler Birliği gibi dönemin önde gelen güçleri ile olan ilişkiler, ardından Afganistan'ın komşuları ve Türkiye ile olan ilişkileri çeşitli açılardan incelenmiştir. Çalışma kronolojik sıralama göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Anahter kalimeler: Afganistan, Cumhuriyet, Davud Han, Demokrasi, Darbe, Dış Politika.

Afganistan'da Cumhuriyet sonrası (1973-2015) din–siyaset ilişkisi

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Doktora Türkçe 2017 Din Sosyolojisi Bilim Dalı
Afganistan'da Cumhuriyet sonrası din-siyaset ilişkisini konu eden çalışmamız, Afganistan'ın yeni dönemi olarak bilinen 1747 sonrası özellikle (1973-2015) yılları arasında din-siyaset ilişkisinin devlet ve toplum düzeyinde nasıl geliştiğini ve bu dönemde dinin gerçekleştirdiği işlevleri tespit etmeyi amaçlamıştır. Din-siyaset ilişkisinde özellikle İslâm dünyasında çokça tartışılan konulardan biri olan İslâmcılık, sosyolojik bir perspektifle ele alınmıştır. İslâmcılığın çıkışı ve yayıldığı ülkeler ile bu toplumlarda siyasal ve kültürel İslâm'ın nasıl bir serüven izlediği ve halk üzerindeki etkisi tartışılmıştır. Cumhuriyet sonrası dönemde sağ ve sol ideolojilerin ortaya çıkması ve yayılması sürecinde dinin geçirmiş olduğu dönüşümler işlenirken İslâmcılığın Afganistan'daki tezahürü, mücadelesi ve yansımaları sosyolojik açıdan ele alınmıştır. Afganistan'ın kuruluşuyla ilgili klasik yaklaşımların aksine bazı yeni değerlendirmeler yapılmış, bu konuda tezimize özgü yaklaşımlar delilleriyle ortaya konmuştur. Afganistan ismi resmi yazılarda ilk kez 1838 yılında Ravalpindi antlaşmasında geçmiştir. Sınırları Abbdurrahman Hah döneminde belirlenen Afganistan, siyasî bağımsızlığını 1919'da Emanullah Han önderliğiyle İngilizlerden almıştır. 1747 yılından beri İslâm dini Afgan toplumu ve siyasetinde önemli ve aktif rol oynamaktadır. Dinin bu etkinliği 1919 yılına kadar aktif bir şekilde ancak zaman zaman gelenekle iç içe devam etmiştir. 1924-1929 yılları arasında siyaset ve siyasî güç, dini etkilemeye çalışmış ancak kısa bir süre sonra din tekrar eski gücüne kavuşmuştur. 1960'lı yıllarla beraber ülkede sol-sosyalist düşünce yayılmaya başlamış ve buna tepki olarak İslâmcılık ortaya çıkmıştır. 1975-1992 yılları arası sağ ve sol düşüncenin en çok çatışma geçirdiği yıllar olarak karşımıza çıkmaktadır. 1980-1986 yılları arası siyaset ve sol ideoloji dini etkilerken, 1986 sonrası din, tekrar siyaseti etkilemiş ve bunun bir sonucu olarak 1992'de İslâmcılar iktidara gelmişlerdir. İktidar sonrası dinin çatışma ve parçalama rolü fazlasıyla öne çıkmış, bu durum da İslâmcılığın pasifleşmesine sebep olmuştur. Ancak şu var ki ülkede İslâmcılık bir ideoloji olarak tamamen varlığını sürdürmeye devam etmektedir. Günümüzde din ile siyaset karşılıklı olarak birbirini etkilemeye devam etmektedir. Bu süreçte dini alanda birtakım reformlar da dile getirilmektedir. Yapılan reformlar neticesinde dinin sosyal hayattaki etkisi gizli şekilde pasifleşmekte ve ulema halk nezdinde itibar kaybetmekte ancak dini otoriteler hâlâ siyasette aktif rol oynamaktadır. Din, reformlar geçirirken bir taraftan İslâmcı aydınlar gelişmekte diğer taraftan dini eğitim almayan kimseler de İslâmcılık faaliyetine katılmaktadırlar. 2001 sonrası dönemde İslâmcılık geleneksel, siyasal, liberal, selefi ve şiddete meyilli alt gruplara ayrılarak kendini göstermekte ve tartışma konusu olmaya devam etmektedir.

Afganistan'da demokratik cumhuriyet dönemi siyasi ve sosyal hayat 1978-1992

Thesis Number level Language Year Bilim Dalı
Yüksek Lisans Türkçe 2019 Diğer
İnsanoğlu tarih boyunca başından geçen önemli olayları ve tecrübeleri gelecek nesillere aktarma gayreti içerisinde olmuştur. Bu tarihî birikim ve anlatılar yazının icadına kadar daha çok sözlü ve görsel imgelerle sağlanırken, yazının icadıyla birlikte, insanlar kendileri açısından önemli olan olayları yazıp kaydetmişlerdir. İlk tarihsel veriler ortaya konulmaya başladığında tarihteki önemli olayların dikkat çekici ve çarpıcı tanımlarla ifade edilmiştir. Bu bağlamda, 20. yüzyıl siyasi tarihinin en önemli olaylarından biri kabul edilen Afganistan Savaşı'nı nitelendirmek için sıklıkla kullanılmış çarpıcı ve çekici tanımlamalar görülmektedir. Bu çalışmada, Afganistan'ın bu özel döneminin siyasi ve sosyal tarihi araştırılmıştır. Artık tarihin yalnızca siyasi tarihten ve hatta siyasi tarihin de yalnıcza yönetici elitin tarihinden ibaret bir alan olmadığı neredeyse herkes tarafından kabul edilmektedir. Şüphesiz, tek tip bir tarih algısı yerine farklılıkların, iniş çıkışların ve hatta çatışmaların olduğu bir tarih anlayışı ve bu bağlamda farklı disiplinlerden de beslenerek ele alınan çalışmalar tarihi kesinlikle daha renkli ve ufuk açıcı hale getirecektir. Bu çalışmada aslında 28 Nisan 1978 tarihinde yaşanan Savr darbesiyle Afganistan Demokratik Halk Partisi'nin iktidara gelmesi, Sovyet müdahalesi ve sonrasında ne olmuştur sorusunun cevabı bulunmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede, Afganistan yakın tarihi temelinde monarşi döneminden cumhuriyet dönemine kadar tarihsel sürecin genel bir değerlendirmesi, bu dönemde Marksist-Leninist düşüncenin yayılması ve Sovyetler Birliği'nin Afganistan'da nüfuz kazanması, ADHP'nin oluşumu ve gelişimi, Savr darbesi, Sovyet askeri müdahalesi ve sonrası etki ve sonuçları analiz edilmiştir.