Thesis Number |
level |
Language |
Year |
Bilim Dalı |
|
Yüksek Lisans |
Türkçe |
2020 |
Diğer |
ÖZET
Toplumda liderler, içinde yetiştikleri sosyal gerçekliklere aşina olmaları dolayısıyla insanları etkileme ve yönlendirme gücüne sahiptir. Bu güç, onlara toplum üzerinde tasarrufta bulunma imkanı sağlamaktadır. Söz konusu tasarruflar; siyasi, sosyal ve ekonomik alanda kendini gösterebildiği gibi dini alanda da ortaya çıkabilmektedir. Toplumsal yapısı, iç/dış aktörler sebebiyle çatışma odağı haline gelmiş ve toplumsal bir kaosun hakim olduğu durumu Afganistan'da da görmek mümkündür. Söz ve eylemlerini kutsal ile ilişkilendiren dini kimlik sahibi liderler Afganistan toplumunun düşünce, tutum, davranış vb. alanlarda rotasının belirlenmesinde önemli bir aktör olarak fonksiyon üstlendikleri görülmektedir. Afganistan'da molla kavramıyla nitelenen bu sosyal kesim; siyasetten ekonomiye, eğitimden kültüre, dinden sanata kadar birçok alanda etkili olmaktadır. Dolayısıyla mollaların söz konusu işlevlerine yönelik Afganistan toplumunun yaklaşımının araştırılması yerinde bir düşünce olarak görünmektedir. Çalışmayla geleneksel toplumsal yapının büyük ölçüde varlığını sürdüren Afganistan'da mollaların toplumsal statüleri ve dini otorite olarak ne düzeyde kabul gördüklerinin ortaya konması hedeflenmektedir.
Çalışmamız giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında araştırmanın konusu, problemi, amacı, önemi, yöntemi, kapsam ve sınırlılıklarına yer verildikten sonra, veri toplama aracının hazırlanması ve verilerin analizi konuları üzerinde durulmaktadır. Birinci bölümde, kavramsal ve kuramsal çerçevede, din ve toplum ilişkisi, toplumsal statü, otorite, dini otorite ve otorite tipleri sosyolojik bir yaklaşımla değerlendirilmiştir. İkinci bölümde, Afganistan'ın tarihi, coğrafi, ekonomik durumu, sosyo-kültürel yapısı ve Afganistan'da mollaların toplumsal fonksiyonları üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde ise; anket uygulamalarından elde edilen bulgular doğrultusunda Afganistan toplumunun mollalara bakışıyla ilgili tutumlarına etki eden faktörler bağlamında analizlere ve yorumlara yer verilerek, ulaşılan sonuçlar, yapılan değerlendirmeler ve geliştirilen öneriler sıralanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Afganistan Toplumu, Mollalar, Toplumsal Statü, Din, Dini Otorite ve Karizmatik Otorite