Thesis Number |
level |
Language |
Year |
Bilim Dalı |
|
Doktora |
Türkçe |
2014 |
Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı |
Çalışanların etkileşim alanı olan örgüt, davranış modifikasyonlarından oluşmaktadır. Örgütün başarısı için etkileşimsel süreçlerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi önemlidir. Teknoloji ve bilgiyi örgütsel amaç etrafında birleştiren beşeri sermayenin etkileşimsel dengesi, çok yönlü bilgi akışı, etkin iletişim, eğitim, etik değerler, uyumsal kural ve düzenlemeler vb. gibi unsurları bünyesinde barındıran güven ile korunabilmektedir. Böylece, güven kültürünün etkinliğinin sağlanmasında sistemsel bütünlüğe sahip bilişsel yönlendirme tekniklerinin önemi de sorgulanmaya değer görülmektedir. Bu çalışma, örgütsel güvenle manipülasyon teknikleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır.
Araştırmada örgütsel güven, örgüte güven ve yöneticiye güven boyutlarıyla ele alınmıştır. Örgüte güven, dürüstlük, güvenilirlik, yetkinlik, karşılıklı kontrol, bağlılık, memnuniyet, özdeşleşme, çalışanlara karşı duyarlılık, açıklık, incinebilirlik boyutlarıyla ifade edilmiştir. Yöneticiye güven, uzmanlık, tutarlılık, yardımseverlik, açıklık, dürüstlük, riske karşı savunmasızlık boyutlarıyla temsil edilmiştir. Çalışmanın manipülasyon teknikleri boyutu, basmakalıp düşünme alışkanlığı, karşılıklılık, özel haberdarlık imajı, dinleme, etki objesiyle benzerlik, fiziksel çekicilik, otorite, çağrışım yaratma, acele karar verdirme, evet, ama…, tekrarlama, yüzüne kapıyı çarpma, mukayese/karşıtlık, kıtlık, tutarlı olma arzusu, iltifat ve övgü, yakından tanışıklık, kognitif disonans, eşikte ayak, sosyal ispat, yapıcı eleştiri, dolaylı ikaz, sosyal kaynaşma etkinliği, adla hitap etme, aşırı bilimsel terminoloji, gelecekle ilgili olumlu düşünceler, muhatabın öz değer duygusunu doygunlaştırma, konuyu değiştirme, alıntılama, ses tonu ve konuşma hızı, muhatapla bütünleşme ile tanımlanmıştır.
Araştırma bulgularından örgütsel güven boyutları ile manipülasyon teknikleri arasında pozitif ve anlamlı ilişkinin olduğu anlaşılmıştır. İstanbul/Türkiye örneklemi için örgüte güven boyutlarından incinebilirliğin, çalışanlara karşı duyarlılığın, açıklığın; Kazan/Tataristan örneklemi için incinebilirliğin, yetkinliğin, çalışanlara karşı duyarlılığın ön planda olduğu gözlemlenmiştir. Yöneticiye güven boyutlarının analizi, İstanbul/Türkiye örneklemi için riske karşı savunmasızlık, açıklık, uzmanlık boyutlarının; Kazan/Tataristan örneklemi için uzmanlığın, tutarlılığın, açıklığın ön planda olduğunu bulgulamıştır. İstanbul/Türkiye örneklemi için adla hitap etme, tutarlı olma arzusu, eşikte ayak tekniği, karşılıklılık, özel haberdarlık imajı tekniklerinin yaygın kullanıldığı saptanmıştır. Kazan/Tataristan örnekleminde de eşikte ayak tekniği, tutarlı olma arzusu, ses tonu ve konuşma hızı, dolaylı ikaz, yapıcı eleştiri tekniklerinin sık kullanıldığı bulunmuştur.