Thesis Number |
level |
Language |
Year |
Bilim Dalı |
|
Doktora |
Türkçe |
2021 |
Diğer |
Bu çalışmada genelde Sudan'ın toprak-su kaynaklarının dağılımı ve kullanım durumu, özelde ise Hartum Eyaletinin toprak-su kaynaklarının kullanım durumu ve sulama kooperatiflerinin karşılaştığı işletme sorunları araştırılmıştır. Araştırma 2018-2020'ın yılları arasında yapılmıştır.
Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre;
- Sudan'ın tarımsal potansiyelinin 112×106 ha olduğu tahmin edilmekte ve bu alanı sadece %18,6'sı ekilmektedir (21×106 ha). Sulanan arazilerin ekili alana oranı %9'dur (1,9×106 ha). Hartum eyaletinin tarımsal potansiyeli 756×103 ha'dır ve yıllık ekilebilir alanların sadece 147×103 ha'ı (%19,4) kullanılmaktadır.
- Sudan, tarımsal kooperatiflerinin kurulduğu ilk ülkelerden biridir. Hartum Eyaletinde tescil edilen sulama kooperatiflerinin sayısı 203'e ulaşmıştır. Bunlardan 45 kooperatif (%22,17) aktif halde, 36 kooperatif (%17,73) ise aktif değildir. Henüz arazi tahsisi yapılmayan kooperatif sayısı 122 (%60,10)'dir,
-Hartum eyaletinde kayıtlı sulama kooperatiflerinin toplam tarım alanı 66.780,45 ha, aktif olan sulama kooperatiflerinin alanı ise 35.390,07 ha'dır (%52,99). Sulama kooperatiflerinin toplam alanının Hartum eyaletinin tarım alanına oranı %45,43 ve aktif olan sulama kooperatiflerinin alanın Hartum Eyaletinin yıllık ekili alanına oranı ise %24,1'dir.
- İncelenen kooperatiflerde en büyük pompa gücü 255 kw/saat ile Al?bagair El?ailafon, Al?jamuiye ve Wad Ramli kooperatiflerinde ve en düşük pompa gücü ise 22 kw/saat Al?hamdab ve El?neye kooperatiflerindedir.
-incelenen 10 adet kooperatif için 2018 yılı pompaj toplam elektrik enerjisi tüketimi 1.693.306 kw/saat olup enerji ücreti tutarı ise 76.015 dolardır. En yüksek enerji tahakkuku 33.333 $/yıl ile Al-jamuiye sulama kooperatifinde, en düşük tahakkuk ise 333 $/yıl ile Seyal El-hawab sulama kooperatifindedir. Maksimum yıllık çalışma süresi 4.105 saat ile Al?hamdab sulama kooperatifinde, en az çalışma süresi ise 58 saat ile Seyal Al?hawab sulama kooperatifinde olmuştur.
-Teorik olarak yıllık çekilen su miktarı 15.646.858 m3 olmuştur. En yüksek çekilen su miktarı 5.610.000 m³ ile Al?Khojalab, 4.500.000 m3 ile Al?jamuiye ve 2.156.250 m3 ile Wad Ramli sulama kooperatiflerinde olurken, en az çekilen su miktarı ise 38.250 m³ ile Seyal Al?hawab sulama kooperatifindedir.
-Birim sulama alanına düşen ortalama enerji gideri 490,35 kw/saat olup en yüksek enerji tüketimi 2.551,02 kw/saat ile Al?Khojalab sulama kooperatifinde, en düşük enerji tüketimi ise 33,69 kw/saat ile Seyal Al?hawab sulama kooperatifindedir. İncelenen kooperatiflerde 1 m3 suyun ortalama enerji bedeli 0,0067 $/m³, birim su bedelinde en yüksek ve en düşük değer arasındaki farkın küçük olduğu görülmüştür (0.0154 $).
-Ankete katılan ve 5 yıldan az üretim yapan çiftçilerin oranı %1,1, 5- 10 yıl arasında üretim yapanların oranı %17,0, 10- 20 yıl arası üretim yapanlarının oranı %38,6 ve 20 yıldan fazla üretim yapan çiftçilerin oranı ise %43,2'dir.
Ankete katılan çiftçilerin çoğunluğu (%81,1) toprağın bünyesini bilmem