Thesis Number |
level |
Language |
Year |
Bilim Dalı |
|
Yüksek Lisans |
Türkçe |
2019 |
İktisat Politikası Bilim Dalı |
Ticari açıklık, mal ve hizmetlerin, bilgilerin, sermayenin, emeğin ve fikirlerin sınırlar boyunca küçük kısıtlamalarla olan kolay hareketidir. Küreselleşme süreci, uluslararası ticari ilişkiler alanında siyasi sınırların korunmasına rağmen ekonomik sınırların kaybolmasına neden olmuştur. Böylece ülkeler ticaretlerini serbestleştirmek suretiyle dış dünyaya daha çok açılmış ve bu durum ülkelerin ekonomik büyümelerini önemli ölçüde etkilemiştir.
Bu çalışmanın amacı, Gambiya'da ticari dışa açıklık ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu çalışma kapsamında, Genişletilmiş Dickey-Fuller Testi (ADF), Phillips Peron (PP) ve Kwiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin (KPSS) Birim Kök Testleri kullanılarak çeşitli değerlendirmeler yapılmıştır. Bunların ardından, hem Otoregresif Dağıtılmış Gecikme Modeli (ARDL) hem de Doğrusal Olmayan Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Model (NARDL) kullanılarak Gambiya ekonomisinin 1966-2017 yıllık dönemine ilişkin, ticari dışa açıklık oranları ile ekonomik büyüme oranı arasındaki ilişkiler, ekonometrik açıdan analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, ARDL modeline göre, Gambiya için kısa dönemde ticari açıklık ile ekonomik büyüme arasında negatif ve anlamsız bir etki olduğu bulgusu elde edilmiştir. Aynı model, uzun dönemde ise iki değişken arasında pozitif ama anlamsız bir ilişikinin var olduğunu göstermiştir.
Öte yandan, NARDL modeline göre ise, kısa dönemde Gambiya'da dış ticarete açıklığın pozitif olduğu gözlemlenmiştir. Bu da ülkedeki ticari açıklığın ekonomik büyüme üzerinde negatif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Diğer bir deyişle, ekonomik büyüme üzerinde ancak dış ticaretin negatif olması halinde pozitif ve anlamlı bir etkinin ortaya çıktığı ifade edilebilir.
NARDL modeline göre uzun dönemde ise Gambiya'da hem ticari dışa açıklık pozitif hem de ticari dışa açıklık negatif iken ekonomik büyüme, negatif ve anlamlı bir etkiye sahip olmaktadır. Bu nedenle Gambiya hükümeti ve politika yapıcıları, özelikle daha verimli ve ekonomiye daha iyi getiri sağlayan tarım ve turizm gibi alanlara yönelik kararlar almalı ve uygulamalarını bu alanlara yönendirmelidirler.
Anahtar Kelimeler: Ticari Dışa Açıklık, Ekonomik Büyüme, Gambiya Ekonomisi, Otoregresif dağıtılmış gecikme (ARDL) modeli, Doğrusal Olmayan Gecikmesi Dağıtılmış Oto Regresif Model (NARDL) modeli.