Thesis Search
SEARCH RESULTS
Türkçede geniş zaman kullanımı ve Sırpçada veriliş biçimleri
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2016 | Diğer |
|---|
Sırp ve Türk milletlerinin tarih sahnesinde aldıkları rollerde olan birlikteliklerinin, Sırpların Osmanlı devleti etkisi altında kalmasına sebep olduğu görülmektedir. Yüzyıllarca sürmüş olan bu ortak tarihin Sırp dili ve kültüründe bıraktığı etki günümüze kadar varlığını sürdürmektedir. Sırp Türkolog ve Oryantalistler, Türkçeden Sırpçaya, sekiz binden fazla kelimenin geçtiğini belirtmektedirler. Büyük kısmı sadece eski edebiyat metinlerinde rastlanabilir ve arkaizm olarak sınıflandırılabilir. Çağdaş dilde çok rastlanılmamasına rağmen, günlük konuşma dilinde Türkçeden Sırpçaya geçen, cizme (çizme), kašika (kaşık), komšija (komşu), jastuk (yastık), šecer (şeker) gibi kelimeler yaşamlarını sürdürmektedirler. Her dil o dili konuşan toplumun kültürel birikimi etkisinde şekillenmekte ve o toplumun milli özelliklerini taşımaktadır. Bu sebeple Yabancı dil öğretiminde anadilde bulunmayan, fakat öğrenilen yabancı dilde bulunan olgularda özellikle durmak gereklidir. Bu çalışma Türkçede bulunan fakat Sırpçada bulunmayan geniş zaman üzerine yapılmıştır. Çalışmada ilk olarak Türkçede geniş zaman yapıları ve Sırpçada zaman yapıları yapısal ve anlamsal kullanımı açılarından açıklanmıştır. Sonrasında, Elif Şafak'ın Aşk romanından ve Sırpça çevirisinden alınan geniş zaman yapıları örneklerinin Sırpçaya nasıl çevrildiğinden yola çıkılarak Türkçe geniş zaman yapısı ve kullanımının Sırpçadaki yapısal ve anlamsal eşdeğerlilik ilişkisi belirlenmiştir. Çalışmanın neticesinde elde edilen verilerin yabancı dil olarak Türkçe öğretenler ve öğrenenler için güvenilir ek kaynak olması temenni edilmektedir. Anahtar Sözcükler: zaman, kip, kiplik, geniş zaman, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, karşılaştırmalı dilbilgisi, Sırpça
Türkçede üst ve ön sözcükleriyle kullanılan deyimlerin yabancılara öğretimi
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2016 | Diğer |
|---|
Bir yabancı dil öğrenirken, o dilin yalnizca sözcüklerini bilmek yeterli görülmemektedir. Toplumsal içinde daha kolay iletişim kurmak için, öğrenilen dile ait kültürü bilmek de gerekmektedir. Dili öğrenirken anlamsal ve kullanımsal açıdan en zor öğrenilenleri ve en çok karıştırılan deyimlerdir. Çünkü anlam açılımı çoğu kez içerdiği sözcüklerden bağimsizdir. Bu çalışmada, üst ve ön sözcüklerinin deyimlerde kullanımı incelenerek özellikle birbirine çok yakın görünümlü deyimler arasindaki farkların betimlenip bu deyimlerin Yabanci Dil Olarak Türkçede öğretimiyle ilgili öneriler geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Verilen sözcüklerle oluşturan deyimler deyimler sözlüğünde oldukça fazladır. Bazılarının anlamları birbirine çok yakın olduğu için çoğu zaman karıştırılmaktadır. Çalışma bu problemin çözümüne bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Öncelikli olarak deyimlerin tanımı, özellikleri, biçimsel, anlamsal, kullanımsal açıklaması ve yabancı dil olarak Türkçe öğretimindeki yeri betimlenmiştir. Ardindan çalışma için seçilen üst ve ön sözcüklerinin deyim içindeki kullanımları açıklanmıştır. Son olarak üst ve ön sözcükleriyle kurulan deyimlerin listesinden seçilen on bir deyimin, biçim, anlam, kullanım özellikleri betimlenerek bu özelliklerin deyimlerin öğretimi sırasında nasıl kullanılabilecekleri açıklanmıştır. Anahtar Sözcükler: Deyim, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi, Sözvarlığı.
Türkçede ve Arapçada söylem bağlaçlarının karşılaştırmalı betimlemesi
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2017 | Diğer |
|---|
Bu çalışmanın amacı, Arapçadan Türkçeye geçmiş olan söylem bağlaçlarının işlevlerini ve anlamsal yapısını betimlemektir. Bu amaçla öncelikli olarak Türkçeden Arapçaya ve Arapçadan Türkçeye çevrilmiş olan yazılı metinlerden bir veri tabanı oluşturulmuştur. Söylem bağlaçları, kiplik değer ve retorik işlevlerine göre sınıflandırdıktan sonra içinde bulundukları bağlam ve eş dizilim açısından betimlemeye çalışılmıştır. Çalışmanın sonuçları, söylem araştırmalarında yer alan söylem bağlaçlarının evrensel özelliklerinin olup olmadığı yönündeki tartışmalara ışık tutacaktır. Örnek olarak, sıklıkları farklı olmakla birlikte, her iki dilde de karşıtlık temel retorik ilişkisiyle ortaya çıktığı görülen 'ama' bağlacı, bugünkü Arapçada nadir olarak 'zıtlık' ilişkisiyle kullanılırken; bugünkü Türkçede anlamsal genişlemeye uğramış ve işlek olarak ödünleme için de kullanılmaya başlanmıştır. Bu sonuç, bir söylem bağlacının çekirdek anlamının yanında anlamsal genişlemeye de uğrayabileceğini göstermektedir. Çalışma, bu yönüyle de çeviribilim ve bilgisayarlı dilbilim araştırmalarında makine çevirisi çalışmalarına katkı sağlayabilecektir. Anahtar Sözcükler: Türkçe Bağlaçlar, Arapça Bağlaçlar, Söylem Bağlaçları.
Türkçede ve Korecede gelecek zaman
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2016 | Diğer |
|---|
Altay dilleri olarak sayılan Türkçe ve Korece ortak birçok özelliğe sahiptir. Her iki dilde de fiillerin zaman ekleriyle çekimlenmesi söz konusudur. Fiillere gelerek gelecek zamanı göstermeye yarayan ek, Türkçede -(y)AcAk, Korecede -gess-'tır. Gelecek zaman konusu literatürde özü açısından tartışmalıdır. Diğer zaman ekleri bir olayı belli bir zaman ile ilişkilendirirken gelecek zamanda henüz gerçek bir olay bulunmaz. Bu nedenle gelecek zaman ekinin zaman gösterip göstermediği tartışmalıdır. Bu nedenle kaynaklarda gelecek zaman eki olarak bilinen biçimleri kiplik yapılar arasında görenler de vardır. Bu çalışmada genel bilgilerin verildiği Giriş bölümünden sonra Türkçede ve Korecede gelecek zaman eklerinin tarihî gelişimi ele alınmıştır. Burada mevcut kaynaklardaki bilgilerden yararlanılmıştır. Üçüncü bölümde Türkçe ve Korecede gelecek zamanın nasıl ifade edildiği üzerinde durulmuştur. Son bölümde gelecek zaman ifadesi yanında gelecek zamanı işaretleyen yapıların kiplik işlevleri üzerinde ayrıntılı olarak durulmuştur. Çalışmada iki dilde gelecek zaman açısından görülen benzer ve farklı yönler ayrıntılı olarak ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında oluşturulan şemaların yabancılara dil öğretim kitaplarında yer almasıyla öğrencilerin zaman ekleri olarak bilinen gelecek ekinin işlevlerini doğru bir şekilde öğrenmesi ümit edilmektedir.
Türkçedeki ve Farsçadaki tamlamaların karşılaştırılması ve Türkçe öğrenen Fars öğrenciler için bir öğretim durumu geliştirme
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2016 | Diğer |
|---|
Bir dili öğrenirken, o dilin dilbilgisi kurallarını da öğrenmek, hedef dilin yapısına yönelik bilgiye sahip olmak ve o dilin doğru kullanımına katkıda bulunmak gerçeği yadsınamaz. Bu çalışmanın konusu olan, Türkçedeki ve Farsçadaki Tamlamaların Karşılaştırılması ve Türkçe Öğrenen Fars Öğrenciler İçin Bir Öğretim Durumu Geliştirme , Fars öğrencileri için hedef dili olan Türkçenin tamlamalarını kendi anadili Farsça ile karşılaştırarak öğretilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmanın temeli söz konusu olan iki dildeki tamlamaların karşılaştırılması ve Türkçedeki tamlamalar konusuna dair Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Fars öğrenciler için öneriler sunmaktır.Bu çalışmada Farsça, Türkçe dilbilgisi ve dilbilim kitapları taranarak tamlamaların yapısı betimlenmiştir. Sonra ise her iki dilde tamlamaların kıyaslanması yapılmış ve her iki dildeki tamlamaların yapısal farklılıkları gösterilmiştir. Son olarak, tamlamaların öğretimi için öneriler sunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Türkçe, Farsça, Tamlamalar, Karşılaştırma, Öneri
Türkçeden Bulgarcaya geçen Türkçe sözcüklerdeki anlam ve ses değişmeleri
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2017 | Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı |
|---|
Türkler tarih boyu Balkanlara birçok kez ulaştılar. En derin izlerini Osmanlı hâkimiyeti döneminde bıraktılar. Egemenlik yıllarında, Balkan coğrafyasında maddî ve manevî izler bırakmışlardır. Türkler ve Bulgarlar yüzyıllar boyunca beraber yaşamıştır. Doğal olarak iç içe yaşayan Bulgar halkı Türk kültüründen etkilenmiştir. Diğer taraftan, Türk halkı Bulgar kültüründen etkilenmiştir. Birçok Türkü ezgisi, birçok deyim ve atasözü ortaktır. En açık göstergesi de Bulgar diline girmiş Türkçe sözcüklerdir. Bulgarcaya geçmiş Türkçe kelimeler, en çok Turtsizmi / Türkizmi terimiyle adlandırılmıştır. Türkizm olarak hem Türkçe kökenli hem de Türkçe vasıtasıyla girmiş Arapça, Farsça ve Batı dilleri kökenli sözcükler kastedilmektedir. Çalışmada, Türkçeden Bulgarcaya geçen Türkçe sözcüklerdeki anlam ve ses değişmelerini incelenmiştir. Bu amaçla Maksim Stamenov'un Bulgar Dilinde ve Bulgar Kültüründe Türkizm Kaderi isimli çalışması, Vesela Krıteva' nın Bulgarcadaki Türkçe Sözcükler Sözlüğü isimli eseri, Mehmet Türker Acaroğlu tarafından hazırlan Türkçeden Bulgarcaya Gecen Kelimeler Sözlüğü ve Günay Karaağaç'ın hazırladığı Türkçe Verintiler Sözlüğü esas alınmıştır. Varyantlarıyla birlekte yaklaşık 2481 sözcük tespit edilmştir. Bunlara ek olarak iki veya daha çok şekilliler grubuna bakıldıgında miktar artmaktadır. Ses değişmesine uğramamış 1605 sözcük tespit edilmiştir. Türkçeden Bulgarcaya geçmiş sözcükleri inceleyerek geçirdikleri anlam ve ses değişiklikleri dikkatlere sunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Kültürel ve dil etkilişimi, Türkizm, anlam değişmeleri, ses değişmeleri.
Türkçeden Litvancaya çevrilen romanlarda kültürel kodlama
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2019 | Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı |
|---|
Bu çalışmanın amacı, Türkçeden Litvancaya doğrudan çevrilmiş romanlarda yer alan kültürel kodlamanın en belirgin aşaması olan kültürel sözcüklerin nasıl aktarıldıklarını örnekleriyle göstermektir. Çalışmada Peter Newmark'ın önerdiği kültürel sözcüklerin sınıflandırılması ve incelenmesi yöntemi model olarak alınmıştır. Bu model uygulanarak Orhan Pamuk'un Kara Kitap, Masumiyet Müzesi, Benim Adım Kırmızı, Kar, Kafamda Bir Tuhaflık ve Reşat Nuri Güntekin'in Çalıkuşu romanları ve bu romanların Litvancaya çevirileri değerlendirilmiştir. Çalışma giriş ve sonuç dışında iki bölümünden oluşmaktadır. Birinci bölümde kültürel sözcük, eşdeğerlik terimleri ve Newmark'ın sunduğu kültürel sözcüklerin sınıflandırması, çevirme startejileri ve kültürel sözcüklerin değerlendirme metodu İngilizce kaynakların yanı sıra Türkçe kaynaklardan da yararlanılarak tanımlanmıştır. İkinci bölümde ise kültürel sözcüklerin incelenmesi yer almaktadır. Sonuç olarak bu konuda yapılan başarılı çevirilerin yanı sıra kaynak metinlerdeki kültürel kodların çevirmenler tarafından ne yazık ki her zaman aynı başarılıyla çözümlenemediği ve erek metinlere eksik şekillerde aktarıldığı görülmüştür. Bu eksik aktarımlar, erek metinlerde anlam kayıpları ve kaymalarına sebep olmuştur.
Türkçe-Gürcüce el yazması bir lugatçe (Giriş-inceleme-metin-dizin)
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2020 | Türk Dili Bilim Dalı |
|---|
En geç 1684 yılından önce yazıldığı tespit edilen; Türkçe, Gürcüce ve yer yer İsveççe kelime listeleri ile bazı kelime çekimlerinin yanı sıra Türkçe kısa cümleler ve bunlardan bazılarının Gürcüce tercümelerinin yer aldığı el yazması bir konuşma kılavuzunda yer alan Türkçe malzeme, bu tezin inceleme verisidir. Bahsi geçen el yazması eser, bugün İsveç'teki Uppsala Üniversitesi Carolina Rediviva Kütüphanesinde O Sp. 43 arşiv numarasıyla kayıtlıdır. Üç bölüm ve bir girişten oluşan tez çalışmasının giriş kısmında Türkçe - Gürcüce dil ilişkilerinin kısa tarihi, Türkçe - Gürcüce dil ilişkilerinin yazılı tarihî tanıkları hakkında bilgi verilmiş ve el yazması nüshanın tavsifi yapılmıştır. Tez çalışmasının birinci bölümünde metnin yazım özellikleri, ses özellikleri ve şekil bilgisi detaylı bir surette incelenmiş ve eserin dil bilgisi özellikleri ortaya koyulmuştur. İkinci bölümde el yazması eserin yalnızca Gürcüce fiiller ve çekimlerinin yer aldığı baş kısımları Gürcü harfleriyle aynen aktarılırken Türkçe malzemenin yer aldığı asıl hacimli kısımlarda ise yalnızca Türkçe çekimli sözcükler, kelimeler ve ibarelerin yazı çevirimi yapılarak çalışmanın metni oluşturulmuştur. Metindeki Türkçe söz varlığı ve çekimli yapılar ise alfabetik olarak çalışmanın üçüncü bölümünde Dizin başlığı altında sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Lügatçe, Türkçe, Gürcüce, Gramer, Transkripsiyon
Türkçe-Letonca karşılaştırmalı zaman yapıları
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2013 | Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı |
|---|
Küreselleşme denilen dünya çapında bütünleşme, entegrasyon ve dayanışma sürecinde günler gittikçe dünya ekonomisi, uluslararası ilişkiler gelişmektedir. Dil faktörü bu süreçlerin vazgeçilmez ve çok önemli bir parçasıdır. Hepsinde iletişim çok önemli rol oynar. İki ülke arasında işbirliğin gerçekleşmesi için iletişim şarttır. İletişim dilsiz bizim bildiğimiz anlayışta gerçekleşemez. Bugüne kadar yabancı dil öğrenme edimi çok zaman alıcı bir süreçti. Bugünlerde insan zamanını değerlendirmeye başladığı için mümkün olduğu kadar kısa bir süre içinde yabancı dili edinmek istiyordur. Yabancı dil öğrenimi ve öğretimi tüm dünyada olduğu gibi Letonya?da da artarak önem kazanmaktadır. Son yarı yüzyıl Letonya ve Türkiye ilişkileri geliştiğinden Letonca ve Türkçeye hâkim olan insanlara talep de artmaktadır. Ne yazık ki henüz Türkçe ve Letonca arasında hiçbir sözcük veya dilbilgisi çalışması yapılmamıştır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde öğretmenler hala yabancı kaynaklar kullanmak zorundadırlar (Rusça, İngilizce). Yabancı dili başka bir yabancı dilden öğrenmek ve öğretmek mümkün olabilir. Fakat bu öğrenme ve öğretme süreci gittikçe zorlaşır, hatalara yol açabilir ve beklendiği gibi verimli sonuç vermeyebilir. Bu çalışmanın amacı Türkçenin zaman sistemini Letoncanın dilbilgisi yapıları ile açıklamaktır. Türkçedeki dilbilgisel zamanların Letoncada olup olmadığı tespit edilerek hangi zaman, ifade şekli veya başka dilbilgisi yapıları ile kurulduğu açık bir şekilde gösterilecektir. Çalışmanın süresince bu iki dilin ortak aynılık, benzerlik ve farklılıklar ortaya konulacaktır. Çalışmanın neticesinde ortaya konulan veri ders programı oluşturanlar, öğretme malzemeleri hazırlayanlar için güvenilir bir kaynakça oluşturacaktır. Yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenenler için de ek kaynak olacaktır. Bu çalışmanın sayesinde Türkçe öğretme ve öğrenme süreci kolaylaştırılmış olacaktır. Dolayısıyla, yabancı dil edinimi daha rahat ve hızlı şekilde gerçekleşecektir.
Türkçenin yabancı dil olarak öğreniminde karşılaşılan sorunlar: Azerbaycan modeli
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2021 | Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı |
|---|
Araştırmamız Azerbaycan`da Türkiye Türkçesi öğrenen öğrencilerin karşılaştığı sorunları tespit etmeyi amaçlamaktadır. Azerbaycan Türkçesi ile Türkiye Türkçesinin aynı dil ailesine ait olması nedeniyle her iki dil (lehçe) ne kadar bir birine yakın görünse de bu yakınlık çeşitli sorunlar doğurmaktadır. Öğrencilerin bu sorunlar ile baş edememesi halinde Türkiye Türkçesi öğrenimi tamamlanamamaktadır. Sorunların sebeplerini ortaya koymak amacıyla öğrencilere nitel veri toplama tekniklerinden biri olan görüşme tekniği uygulanmıştır. Görüşme süreci bizzat araştırmacı tarafından yüz yüze olacak şekilde gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara yarı yapılandırılmış görüşme soruları yöneltilmiş, araştırmacı tarafından gerektiği sürece ek sorular da eklenerek daha kapsamlı veri toplanması sağlanmıştır. Yapılan uygulamaya göre bulgular değerlendirilmiştir. Katılımcılar özellikle eğitim dili farklı olan 2 ayrı gruptan oluşturulmuştur. Bu sayede 2 ayrı grubun eğitim sürecinde karşılaştıkları farklı sorunlar da kıyaslanmış şekilde incelenmiştir. Örneklem olarak eğitim dili Türkiye Türkçesi olan Bakü Yunus Emre Enstitüsünün B2 grubu kursiyerleri ve Bakü Devlet Üniversitesinin eğitim dili Azerbaycan Türkçesi olan 4. sınıf Türkoloji bölümü öğrencileri seçilmiştir. Araştırmamızın uygulaması 2021 yılının bahar yarıyılında tamamlanmıştır. Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi alanında çok sayıda araştırma bulunmaktadır. Bu araştırmaların geneli öğretime veya Türkiye'de öğrenim gören yabancı öğrencilere yönelik araştırmalardır. Bizim yaptığımız araştırma ise öğrenime yönelik bir araştırma olmasıyla farklı yer edinecektir. Aynı zamanda bu çalışmanın başka bir ülkede yapılmış olması, çalışmayı farklı kılacakxtır. Bu sayede sadece Türkiye`deki yabancı uyruklu öğrencilerin öğrenim sorunları değil aynı zamanda Azerbaycan'da Türkiye Türkçesi öğrenen öğrencilerin de karşılaştıkları sorunlar tespit edilmiş olacaktır. Anahtar Kelimeler: Türkçe öğrenimi, yabancı dil olarak Türkçe, Azerbaycan Türkçesi, yabancı dil öğrenimi, öğrenim süreci, eğitim dili etkisi.
Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde karşılaşılan sorunlar (Türkiye Hindistan örneği)
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2021 | Yabancılara Türkçe Öğretimi Bilim Dalı |
|---|
Dünyanın önemli dillerinden biri olan Türkçe, Hindistan'da da öğrenilmek istenen dillerin başında gelmektedir. Türkçeyi öğrenmek isteyen Hintli ve Hindistan'da yaşayan yabancı öğrenciler, Hindistan'daki üniversitelerin Türkoloji bölümlerinde ve Yunus Emre Enstitüsü Kültür Merkezi'nde öğrendikleri gibi Türkiye'ye de gelerek üniversitelerin Türkçe öğretim merkezlerinde (TÖMER) Türkçe öğrenmektedirler. Bu çalışmada, Hindistan'da Türkçe bölümünde okuyan öğrencilere verilen eğitim hakkında genel bilgiler verilecektir. Yabancı öğrencilerin sadece Türkçe anadil olan kaynakları kullanmak zorunda olmaları ve buna bağlı olarak öğrenmede yaşadıkları zorluklarla eğitimlerini tamamlamaları ve daha sonra Türkçe alanında yüksek lisans yapmak isteyen öğrencilerin Türkiye'ye geldiklerinde hazırlık programında (TÖMER) Türkçeyi daha iyi bir şekilde öğrenmesini sağlamaktadır. Çalışmada, Türkiye'de verilen eğitimler ile Hindistan'da verilen eğitimlerin ve kullanılan kaynakların karşılaştırılması ve buna göre bir sonuca varılması hedeflenmektedir. Hindistan'da Türkçe öğrenen öğrenciler ile Türkiye'de Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin Türk dilini öğrenme ve kullanma sürecinde karşılaştıkları zorluklar ve bu zorlukların aşılmasına yardımcı olacak kaynağın oluşturulması sağlanacaktır. Sorunların karşılaştırılması için Hindistan ve Türkiye'de eğitim gören ve mezun olmuş toplam 100 katılımcının anket verileri sonucunda Türkçe öğrenirken öğrencilerin karşılaştıkları zorluklar belirlenecek ve bunlar için çözüm önerileri verilecektir. Anahtar Kelimeler: Yabancılara Türkçe Öğretimi, Hindistan'da Türkçe Öğretimi
Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yanıltıcı eşdeğerlik: Türkçe - Arapça örneği
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2021 | Yabancılara Türkçe Öğretimi Bilim Dalı |
|---|
Türkler ve Araplar arasında yıllar boyu süren etkileşim neticesinde Türkçe ve Arapça dilleri, ödünç sözcükler ve dil bilgisel terimleri/tanımları açısından değiş tokuş yapmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ana dili Arapça olan öğrencilerin Türkçe derslerinde karşılaşabilecekleri zorluklara, iki dilde telaffuzları aynı lakin anlamları farklı olan çok sayıda ortak kelimeden yola çıkarak odaklanmaktır. Bu sözcüklerden bir kısmı, zaman, insan, cümle, saat vb. örneklerinde olduğu gibi her iki dilde de aynı anlamda kullanılmaktadır. Bir kısmı ise, vücut, müsait, sanat, fiyat vb. sözcükleri gibi, anlam ve kullanım bakımından çeşitli farklılıklar göstermektedir. Bu çalışmada yabancılara Türkçe öğretiminde en çok kullanılan ders kitaplarından biri olan 'İstanbul Yabancılar için Türkçe' (2019) seti veri kaynağı olarak kullanılmıştır. A1, A2, B1 ve B2 düzeylerinde yer alan Arapça kökenli sözcükler, çalışmanın kuramsal çerçevesini oluşturan yanıltıcı eşdeğerlik açısından incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilen çalışmanın verileri doküman incelemesi ile toplanmıştır. Nitel veriler sözcük listelerine çevrilmiş ve bu veriler betimsel analiz ile değerlendirilmiştir. Arapça kökenli sözcüklerin toplam sayıları ve tekrar sıklıkları tespit edilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda A1 düzeyinde toplam Arapça kökenli sözcük sayısı 304, yanıltıcı eşdeğer sözcük sayısı 15; A2 düzeyinde toplam Arapça kökenli sözcük sayısı 439, yanıltıcı eşdeğer sözcük sayısı 34; B1 düzeyinde toplam Arapça kökenli sözcük sayısı 502, yanıltıcı eşdeğer sözcük sayısı 38; B2 düzeyinde toplam Arapça kökenli sözcük sayısı 570, yanıltıcı eşdeğer sözcük sayısı 41 olarak tespit edilmiştir. Tüm düzeylerde elde edilen Arapça kökenli sözcük toplam sayısı 1807, yanıltıcı eşdeğer sözcük toplam sayısı 128'dir. Arapça alanından bir uzmanın görüşleri alınarak betimsel analiz yoluyla bu sözcüklerin yanıltıcı eşdeğerlik durumu sınıflandırılmış ve yorumlanmıştır. İstanbul Yabancılar için Türkçe ders ve çalışma kitaplarındaki yanıltıcı eşdeğerli sözcüklerin tespiti ve açıklamaları ile birlikte ana dili Arapça olan öğrencilere söz varlığı öğretiminde öğretmenlere yardımcı olacak destekleyici etkinlik önerileri sunulmuştur. Aynı zamanda yabancı dil öğretiminde kullanılması gereken öğretim dilinin önemine de dikkat çekilmiştir.
Türkçe–Rusça-Ukrayna dili öykü çevirileri ve karşılaşılan sorunlar
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2016 | Diğer |
|---|
Çeviri; farklı halklar, ırklar ve ülkeler arasında anlaşmayı sağlayan ortak bir çözüm yoludur. Ülkelerin kültürü, tarihi, ulusal serveti ancak bu yolla dilden dile taşınmaktadır. Bu nedenle de çeviri her zaman için çok önemli bir bilim dalı olmuştur ve her ülkede bu konuya büyük bir önem verilmektedir. Edeb? çeviri ise, oldukça zor bir alandır. Kültürel ve tarihsel ögelerle bunların uyandırdığı çağrışımların aktarılması, dilsel karşılıklarının tam olarak bulunması ve metinler arası ilişkilerin aktarılması edeb? çevirinin en zor noktalarından bir kısmıdır. Bu çalışmada; Türkçe – Rusça - Ukrayna Dilinde yapılan çeviriler ele alınmıştır. Günümüze kadar yapılan çalışmalar incelendiğinde üç ülke edebiyatlarının çevirisinde daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Çeviribilimin, nispeten yeni bir bilim dalı olması nedeniyle, özellikle Türkçe-Rusça ve Ukrayna Dilinde yapılmış olan çevirilerde, daha çok çözüm yolu geliştirilmrsine gerek duyulduğu görülmektedir. Bu çalışmada, edebî çevirilerde yaygın olarak kullanılan Yorumlayıcı Çeviri Kuramından yararlanılmıştır. Öncelikle, ilk kez, Rus edebiyatından Akeksandr Kuprin'in Narlı Bilezik ve Ukrayna edebiyatından Marko Vovçok'un Kız Öğrenci adlı öyküsü Türkçeye; Selim İleri'nin Deniz Kızının Öyküsü adlı çalışması Rusçaya ve Ukrayna Diline çevrilmiştir. Daha sonra karşılaşılan çeviri sorunları; maddeler hâlinde, örnekleri ve çevirmenlerden alınan çözüm önerileri de değerlendirilerek incelenmiştir.
Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Afganistan uyruklu öğrencilerin Türkçeye karşı tutumlarının incelenmesi
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2016 | Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı |
|---|
Bu çalışmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Afganistan uyruklu öğrencilerin Türkçeye karşı tutumlarının akademik başarı, sınıf düzeyi, cinsiyeti, derse ve sınava hazırlanma dışında haftalık Türkçe çalışma saati ve Türkçe öğrenme amaçları değişkenleri açısından anlamlı bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2014 ve 2015 eğitim ve öğretim yılında Afganistan Kabil Devlet Üniversitesi Dil ve Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümü'nde Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen 1., 2., 3. ve 4. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Araştırmaya katılan öğrencilerin 62'sı bayan ve 70'ı erkek olmak üzere toplam 132 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrencilerin Türkçe dersine yönelik tutum puanlarını belirlemek için Alzwari, Pour-Mohammadi ve Abidin (2012) tarafından kullanılan (45) maddelik, 5'li Likert tipi Tutum Ölçeği' ve araştırman tarafından geliştirilen kişisel bilgiler anketi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; öğrencilerin akademik başarı puanları ile Türkçe dersine yönelik tutum puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Öğrencilerin sınıf düzeylerine göre Türkçe dersine yönelik tutumları arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. 1. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik tutum puan ortalamalarının diğer sınıf öğrencilerine oranla daha yüksel olduğu belirlenmişken 3. sınıf öğrencilerinin ise duyuşsal ve davranışsal boyutta Türkçe dersine yönelik tutum puan ortalamalarının daha düşük olduğu görülmüştür. Öğrencilerin cinsiyetlerine göre bakıldığında ise Türkçe dersine yönelik tutumları arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Buna rağmen kız öğrencilerin duyuşsal ve davranışsal boyuttaki tutum puan ortalamaları erkek öğrencilere oranla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin derse ve sınava hazırlanma dışında haftalık Türkçe çalışma saatlerine göre Türkçe dersine yönelik tutum puanları arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Derse ve sınava hazırlanma dışında haftalık Türkçe çalışma saati 7-8 (saatten) fazla olan öğrencilerin hem bilişsel hem duyuşsal hem de davranışsal boyutta Türkçe dersine yönelik tutum puan ortalamaları diğer derse ve sınava hazırlanma dışında haftalık Türkçe dersine çalışma saatlerine sahip olan öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin Türkçe öğrenme amaçları ile Türkçe dersine yönelik tutumları arasında ise anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Anahtar kelimeler: Yabancı Dil Olarak Türkçe Dersine Ait Tutum, Akademik Başarı
Türkçeyle ve Moğolca arasındaki benzer kelimeler ve ekler
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2021 | Diğer |
|---|
Bu çalışmada, Eski ve Orta Türkçe dönem metinlerinde yer alan Türkçe ve Moğolca ortak unsurlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Birinci bölümde, Eski Türkçe metinlerindeki Moğolca ve Türkçe ortak sözcükler tespit edilmiştir. Çalışma, Giriş, Türkçe ve Moğolcada ortak kelimelerin tespiti, Orta Türkçe Dönemindeki Çağatay Türkçesindeki Moğolca Unsurlar, Eski Anadolu Türkçesindeki Moğolca unsurlar, olmak üzere üç ana bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın giriş kısmında Altay Dil Ailesi hakkında kısa bir bilgi vererek teoriye karşı çıkan araştırmacıların görüşlerini incelenmektedir. Sonradan Türk ve Moğol dillerinin ilişkisi, birbirlerine olan etkisi ve iki dilin tarihi hakkında bilgiler ayrı başlıklar altında verilmektedir. Türkçe ve Moğolcada Ortak Kelimelerin Tespiti bölümünde Eski Türkçe metinler üzerinden taranmış Türkçe ve Moğolca kelimeler sırayla yer almaktadır. Orta Türkçe Döneminde Çağatay Türkçesi kolunda Moğolca Unsurlar bölümünde ise Orta Türkçenin bazı önemli eserleri hakkında kısaca bilgi verilmektedir. Bununla birlikte araştırmacıların Çağatay Türkçesindeki Moğolca unsurlar üzerine görüşlerin hakkında bilgi verilerek inceleme yapılmaktadır. Eski Anadolu Türkçesindeki Moğolca Unsurlar bölümünde Eski Anadolu Türkçesi hakkında kısa bilgi verilerek ikinci kısım ile aynı doğrultuda bazı araştırmacıların çalıştığı makale ve eserlerden faydalanılmış, eserlerdeki Türkçe ve Moğolca ortak unsurlar incelenmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Türkçe, Moğolca, ortak kelimeler, ekler, söz varlığı
Türkistan hanlıkları yazışmalarının dil ve üslup incelemesi
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Türkçe | 2015 | Diğer |
|---|
Timür ve Timürlülerden (1370-1507) sonra parçalanan büyük Türkistan sahası birkaç Hanlığa bölünerek yönetilmiştir. Ortaya çıkan Hive, Hokand, Buhara hanlıkları bölgeyi yönetmiştir. Hanlıkların yazışma dili Doğu Türkçesi olmakla birlikte bölgeye göre değişen dil özelliklerini de yansıtmaktadır. Genel olarak Buhara ve Hive'de Oğuz lehçesinin, Hokand'da ise Uygur-Karluk lehçelerinin dil özelliğine rastlayabiliriz. Türkistan hanlıklarının yazışmalarının günümüze kadar toplu halde dil ve üslup bakımından incelenmemiş olması bir eksiklik olarak görülmektedir. Bu konu üzerine yerli ve yabancı bilim adamları tarafından bazı çalışmalar yapılmışsa da bunlarda filolojik değerlendirmeye yer verilmemiştir. Dolayısıyla Türkistan sahası diplomasi dilinin üslup ve dil özellikleri bugüne kadar net bir şekilde belirlenememiştir. Bu işi güçleştiren en önemli nedenlerden biri de yüzyıllar boyunca bölgeye hakim olan yabancı yönetimin bu belgelere ulaşmayı engellemesi ve arşivlerin iyi korunmamasıdır. Bu çalışma, Türkistan hanlıklarının yazışmalarında üslub açısından belli bir kalıbın, belli bir biçimin varlığını ve Türk yazışma geleneğinin takip edildiğini kanıtlamakla birlikte Türkçenin yönetim ve devlet dili olarak yüksek düzeyde kullandığını ortaya koymaktadır. Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Türkistan Hanlıkları yazışmaları genel bir şekilde tanıtılmış, bu belgeler üzerine üslup ve söz varlığı incelemesi yapılmıştır. İkinci bölüm ise incelemeye aldığımız yazışmaların yazı çevirili metinlerinden oluşmaktadır. Yazışmalar türlerine göre ve kronolojik sırayla verilmiştir. Üçüncü bölümde ise dizinler yer alır. Burada metinlerin gramatikal dizini, Özel Adlar Dizini, Yer Adları Dizini ve Terimler Dizini verilmiştir. Anahtar kelimeler: TürkistanHanlıkları, Hive Hanlığı, Hokand Hanlığı, yarlıklar, bitikler, devlet dili, diplomatika, üslubiyat
Türkistan külliyatı'nda Kırgızlar (XIX. yüzyılın ikinci yarısı XX. yüzyılın başı)
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Türkçe | 2020 | Genel Türk Tarihi Bilim Dalı |
|---|
Kırgızların XIX. yüzyılın ikinci yarısı ve XX. yüzyılın başına ait yaşamları, sosyo-politik durumu, demografik ve etnik yapısı, bölgesel yerleşimleri, Rus ordusunun Türkistan topraklarındaki askeri eylemleri, Kırgız topraklarının Rus İmparatorluğuna katılımı genel itibariyle Rus yazarlarının eserlerinde mevcuttur. Rus İmparatorluğu'nun Türkistan bölgesine yönelik yayılmacı politikasının başlamasıyla Rus seyyahları ve araştırmacıları Kırgız topraklarına akın etmeye başlamıştır. Böylece başlayan araştırmaların neticesinde Orta Asya ile ilgili tüm kaynaklar derlenerek toplam 594 Ciltlik 'Türkistan Külliyatı' ortaya çıkmıştır. Kaynağın dili başta Rusça olmak üzere Fransızca, Almanca, Farsça, ve Latincedir. Kitap, dergi, gazete ve broşürlerden derlenen mecmuada siyasi, askeri, fiziki, coğrafi, etnoğrafi, hukuki, dinbilimi, tıbbi, teknoloji, sanat, ziraat ve istatiksel konular yer almaktadır. Türkistan Mecmuası, Orta Asya Türk topluluklarının onun içinde Kırgızların tarihi için muazzam bir tarihi kaynak olarak görülmektedir. Günümüzde Türkiye'de ve hatta Kırgızistan'da birkaç makale haricinde Türkistan Külliyatı'nı esas kaynak olarak kabul eden herhangi bir ilmi çalışma mevcut değildir. Bu çaılışmada Türkistan Külliyatı'nda bulunan kaynaklar incelenerek, Kırgızlar ve Kırgızistan'ın XIX. yüzyılın ikinci yarısı XX. yüzyılın başındaki tarihi tüm yönüyle araştırılmıştır.
Türkiye - Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki ilişkilerin ekonomik açıdan değerlendirilmesi
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2013 | Uluslararası Ticaret ve Para Yönetimi Bilim Dalı |
|---|
Dünya nüfusunun yaklaşık beşte birini barındıran Çin Halk Cumhuriyeti, 1970'li yılların başında Türkiye ile resmi diplomatik ilişkilerini başlamış ve 1970'li yılların sonu itibariyle sürdürülen ekonomik reformlarıyla gelişmeye hız vermiştir. Çin Halk Cumhuriyeti'nin 2001 yılında Dünya Ticaret Örgütü?ne katılması ise dışarıdaki dünya ile daha serbestçe ticaret yapmasını sağlamıştır ve o günden beri yaptıkları ekonomik performansla bugün dünyanın en büyük ikinci ekonomik gücü haline gelmiştir. Bu çalışmada Çin Halk Cumhuriyeti'nin ekonomik gelişimine değinilerek Türkiye ile olan dış ticaret ilişkileri incelenmiştir. 1980'lerde başlayan Türkiye - Çin Halk Cumhuriyeti dış ticareti 1980'lerin ortalarından itibaren Türkiye aleyhine açık vermeye başlamış ve 2012 yılına geldiğinde söz konusu açık 18,462 Milyar Amerikan Doları seviyesine çıkmıştır. Çalışmada Türkiye madencilik sektörünün iki ülke arasındaki mevcut açığı küçültmekte önemli rol oynayacağı ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Türkiye – Gürcistan internet spor medyası üzerine bir çalışma: SporX(Türkiye)- Popsport (Gürcistan) örneği.
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Türkçe | 2021 | Gazetecilik Bilim Dalı |
|---|
İnternet insan hayatına girdiği andan itibaren, habercilik pratiklerinin yanı sıra okuma, izleme ve kullanım alışkanlıklarını da değiştirmiştir. Günlük rutinler internet üzerinden sürdürüldüğü gibi haberler de ağ yapılanması üzerinden takip edilebilmektedir. Her türlü habere ulaşılan bu mecrada okuyucu, izleyici ve takipçi sayısıyla spor haberleri önemli bir yere sahiptir. Tüm dünyada en çok takip edilen İnternet siteleri içerisinde spor sayfalarının ağırlıklı olduğu görülmektedir. İnternet spor siteleri, spor meraklılarının habere, görsele, grafiğe, istatistiğe, hipermetinlere, enformasyona ulaşmasını sağlamaktadır. Bu çalışmada çağımızın en önemli olgularından sporun ağ yapılanmasındaki durumu ve habercilik pratikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Alexa 2021 yılı verilerine göre Türkiye'de en çok ziyaret edilen SporX ve Gürcistan'dan PopSport siteleri 2021 yılının 16 Şubat - 2 Mart tarihleri arasında içerik analizi yöntemi kullanılarak incelemeye tabi tutulmuştur. Araştırmada Türkiye ve Gürcistan'daki internet spor sitelerinin temel özellikleri ve farklılıkları içerik analiz formuna işlenerek; günlük ortalama haber sayıları, fotoğraflı haber sayısı, fotoğraflarda kullanılan içeriklerin spor branşlarına ve cinsiyete göre dağılımı, sürmanşette verilen haberlerin sayıları ve branşlara göre dağılımı, fotoğraf-haber ilişkisi, sürmanşetteki haberlerin günlük güncellenme sıklığı, reklam kullanımı, en çok beğenilen spor haberleri, ulusal ve uluslararası haber oranı, haber kaynağı, kullanıcı yorumlarının durumu gibi başlıklar değerlendirilmeye çalışılmıştır. Araştırmada iki ülkenin kültürel yapısının spora bakış açısına ve medyada hangi branşların öncelikli olarak yer alacağına etki ettiği sonucuna varılmıştır. Spor siteleri incelendiğinde erkek ve kadınlara yönelik spor haberlerinin yapılandırılmasında, iki ülke arasında çok fazla fark olmadığı tespit edilmiştir. Spor branşlarına bakıldığında Türkiye'de futbol, Gürcistan'da ise rugby'nin ön planda olduğu görülmüştür. Ulusal ve uluslararası spor haberlerine yer verme durumunda, Sporx.com ve PopSport.com'da önemli farklılıklar ve benzerlikler ortaya konulmuştur.
Türkiye - Kazakistan dış ticaret ilişkilerinde SSCB sonrası gelişmeler
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Türkçe | 2012 | Diğer |
|---|