Thesis Search
SEARCH RESULTS
العلاقات التركية القطرية (2002-2019): قضايا الأمن الإقليمي
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Arapça | 2020 | Diğer |
|---|
Bu tezde, Türkiye-Katar arasındaki ikili ilişkiler, Orta Doğu'daki yerel değişimler ve ?gelişmeler ışığında inceleniyor. Bu gelişmeler aynı zamanda bölgesel rekabetler ve ?uluslararası müdahalelerin örnekleriyle genişletilmektedir?.?? Bu çalışma, 2002-2019 yılları ?arasında Katar-Türkiye ilişkilerinin olumlu ve istikrarlı gelişimi ile Ortadoğu'daki ?güvenlik, siyasi, askeri ve ekonomik koşullardaki gelişmeler arasında bir ilişki olduğu ?varsayımından hareket etmektedir. Dolayısıyla çalışmanın inceleme alanındaki iç faktörler ?siyasi, ekonomik, güvenlik ve askeri dinamiklerdir. Çalışmada ileri sürülen varsayımın ?ispatı ise güvenlik faktörleri, bölgesel çevrede ortak tehditlerin olduğu sonucuna vararak ?yapmıştır. Bu dinamiğin Türkiye Katar ilişkilerinin gelişiminde önemli rol oynadığı ?görülmüştür?.? Bölgedeki çevresel çatışmada bölgesel güçlerin başında İran, Suudi Arabistan, Birleşik ?Arap Emirlikleri, Mısır ve İsrail gelmekteyken küresel çapta Ortadoğu'ya nüfuz eden ?güçler ise Amerika Birleşik Devletleri, Fransa ve Rusya'dır. İkili ilişkilerde, Türkiye ve ?Katar'ın, Ortadoğu'da çıkarlarının kesişmesi de önemli bir rol oynamaktadır?.? Türkiye ve Katar'ın Ortadoğu'daki Suriye, Tunus, Libya, Mısır ve Filistin gibi bir çok ?sorunlu yere dair ortak bir bakış açısına ve çözüm vizyonuna sahip olması da ilişkilerin ?dinamiğinde önemli roller oynamaktadır. Bütün bunlara ek olarak ikili ilişkilerdeki diğer ?önemli meseleleri yerel faktörler, siyasi uzlaşma, ekonomik entegrasyon, stratejik güvenlik ?ve askeri işbirliği şeklinde sıralamak mümkündür. Türkiye-Katar ilişkilerinin geleceği ?üzerine, çalışma ikili, bölgesel ve uluslararası düzeylerde daha stratejik ortaklığa doğru ?gittiği sonucuna varmıştır.?
القرينة اللفظية الأصولية وأثرها على دلالة الألفاظ
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Arapça | 2019 | İslam Hukuku Bilim Dalı |
|---|
Fıkıh Usûlünde Lafzî Karîne ve Delalet Üzerindeki Etkisi adlı çalışmamız, şer'i naslardan ictihad yoluyla hükümlerin çıkarılması amacıyla bu nasların yorumu ve anlaşılmasında azami öneme sahip olan lafzî karineler konusunda yapılmış olan ilk çalışma özelliğini taşımaktadır. Çalışmamızın birinci bölümünde lafzî karine kavramı, tanımı, çeşitleri, benzer usül kavramlarıyla ilişkileri ele alınmış, usulcülerin eserlerinde lafzî karîneyi inceleme yöntemlerine işaret edilmiştir. İkinci bölümde ise şer'i naslarin anlaşilmasinda lafzî karinelerin etkisi ana başlığı altında lafzî karînelerin emir-nehiy mutlak –mukayyed ve amm-has lafızları açıklamadaki rolü, açık (zâhir) ve kapalı (hafî), hakikat ve mecâz lafızların delaletleri üzerindeki etkisi ile lafızların hükümlere olan delaletindeki rolleri ele alınmıştır. Ayrıca lafzî karinenin nasların yorumundaki işlevleri zikredilerek tüm bu konular Kur'ân ve sünnet naslarından örnekler vererek uygulamalı bir şekilde araştırılmıştır. Sonuç bölümünde ise fıkıh usulünde lafzî karine konusunda ulaşılan bilgi ve tespitlere yer verilmiştir.
المحاولات في تعليم الحديث بمدارس فندق في منطقة فطاني جنوب تايلاند
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2019 | Hadis Bilim Dalı |
|---|
Bu araştırma, Tayland'ın güneyindeki Patani bölgesinde bulunan Pondok medreselerinin hadis ve hadis ilimleri ile ilgili eğitim faaliyetlerini ele almaktadır. Araştırmamızın çerçevesi bakımından ihtiyaç hissedilen her hususta gerekli bilgileri vermekle betimsel analiz yoluyla açıklamalara yer vermeye çalışılmıştır. Böylece konu ile ilgili kaynaklardan elde edilen bilgiler tahlil süzgecinden geçirilerek neticelere ulaşılmıştır. Dolayısıyla bu araştırmada yer verilen açıklamalarımız aşağıdaki mihverler etrafında oluşturulmuştur: Çalışmamızda öncelikle Tayland'ın güneyindeki Patani bölgesinin tarihine bir nebze değinilmiş olup İslamiyet'in oradaki varlığı ve yayılışı ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Bölge halkı İslami kabul ettikten sonra inanç ve yaşam tarzlarını İslam'a göre tanzim ederek bu yeni dini içten benimsemiş ve daha da ileri bir duruma geçerek tarihte bir İslam devleti oluşturabilmiştir. Bu devlet daha sonra Tayland'ın işgaline uğrayarak Tayland'a ilhak edilen bir bölge konumuna gerilediği bilgisi verilmiştir. Bu tarihî merhalelerle ilgili gelişmelere karşın eşzamanlı olarak bölgedeki İslamî ilimlerle ilgili yapılan faaliyetlerin, çoğunluğu Müslüman olan Patani'deki yerli halk için daha sonra dinî bir merci teşkil edecek olan ve Pondok medreseleri olarak isimlendirilen dinî kurumlara nasıl dönüştürüldükleri incelenmiştir. İkinci bölümde Pondok medreselerinin kuruluş tarihi, dönüşümleri ve Patani toplumundaki yeri açısından incelendikten sonra eğtim sistemleri, müfredatları, müfredatlarının uygulanması ve Patani toplumundaki dinî ve ilmî rollerine tesir eden neticeleri değerlendirilmektedir. Patanili âlimlerin hadis ve hadis bilimleri ile ilgili çalışmaları açısından sarfettikleri çabalar ve âlimlerin sözkonusu Pondok medreseleri ile ilişkileri değerlendirilerek bu kurumdaki hadis eğitim faaliyetleri incelenmektedir. Bu çerçevede Pondok medreselerinde hadis eğitiminin konumu, müfredatı, okutulmak için seçilen hadis kitaplarının olumlu ve olumsuz yönleri ile birlikte eleştirel değerlendirilmektedir. Son olarak Şeyh Wan Yusuf b. Wan Mustafa el-Bendarî örneğinde medrese hocalarının telif ettikleri eserlerin bakımından hadis alanınadaki katkıları incelenmektedir. Bu kitaplardan Pelajaran Hadis adlı eserinin telifteki metodolojisi üzerinde durulmuş, kitapta yer alan hadislerin aslî kaynakları hadis külliyatından tespit edilerek tahrici ve eksik olarak verilen hadisin tashihi yapılmaktadır. Bununla birlikte metne uygun bulunan başlıklardan hareketle tebvib yapılarak sözkonusu metindeki İmam Nevevî'nin bilimsel etkilerine dikkatleri çekmektedir.
المقارنة بين منهجي المكناسي والحطاب في شرح مختصر خليل باب القراض نموذجا
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Arapça | 2020 | Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı |
|---|
Bu araştırma, Malikî mezhebinin önde gelen kaynaklarından Muhtasaru Halîl üzerine yazılmış iki önemli şerh olan Hattâb'a ait Mevâhibü'l-Celîl ile Miknâsî'ye ait Şifâ'l-ğalîl'i Kırâz (Mudârebe) konusu örneğinde incelemektedir. Tezin birinci bölümünde, muhtasar yazarı ile şârihler tanıtılmış, üç yazarın biyografileri ve eserleri kısaca aktarılmıştır. İkinci bölümde, fıkıh muhtasarları genel olarak tanıtılmış, Mâlikî muhtasarlarına değinildikten sonra Halîl'in Muhtasar'ında Kıraz konusunun işleniş şekli ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise her iki şerh genel hususiyetleri itibarıyla tahlil edilmiş, belli başlı özellikleri tespit edilmiş ve ardından şârihlerin şerh yöntemlerini mudârebe konusuna nasıl uyguladıkları ele alınmış; böylelikle iki şerh arasında tematik ve metodolojiik bir mukayese yapılmıştır. Mudârebe özelinde şarihler üzerinden mezhep içi fıkhî tartışmalar tespit edilmiş ve öne çıkan bazı konularda diğer mezheplerle mukayeselere gidilmiştir. Tezde, modern iktisadî uygulamalar arasında önemli bir yere sahip olan mudârebe akdinin günümüzde fon geliştirmenin en iyi ticari yollarından biri olduğu da vurgulanmış ve güncel uygulamalar ile klasik fıkıhtaki esaslar arasında bir karşılaştırma yapılmıştır.
املنتجات املالية االسالمية الحديثة / الواقع والتحديات (التورق املصرفي واملرابحة املصرفية أنموذجا) / al-Muntacatu'l-maliya al-İslamiya al-hadisa el-waqia ve'ttahadiyat (at-Tawarruk al-masrafi ve'l-murabahat al-masrafiya anmuzacan)
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2022 | Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı |
|---|
Bu çalışma, İslami finans kurumlarında Murabaha ve Tawarruk sürecinde meydana gelen zorluklara ve suistimallere ışık tutmayı, bunlara çözüm bulmayı ve hem Murabaha hem de Tawarruk bankacılığına ilişkin şeriat hükümlerinin delillerini ortaya koymayı ve şeriatın bu konudaki yönünü aydınlatmayı amaçlamaktadır. Harekete geçirici ve makul olandan hüküm vermekte olup, çalışma aynı zamanda alimlerin banka kredilerine bir alternatif (Murabaha ve Tawarruk) sunma girişimlerinin boyutunu da bilmeyi amaçlamaktadır ve çalışma sadece hükümleri listelemekle sınırlı kalmamış, daha da ileri gitmiştir; Hükmün açıklığa kavuşturulması ve meşruiyetinin açıklığa kavuşturulması açısından, daha sonra üründe meydana gelen suistimallerden bahsetmek ve onları kelimenin tam anlamıyla meşru bir alternatif olarak düzeltmek. Araştırmacı, anket yöntemiyle Almanya'daki bazı İslami finans kurumlarının Şeriat Uygulama Departmanındaki bazı çalışanlar ve yetkililerle bir dizi kişisel görüşme yaptı ve ardından analitik yöntemi kullanarak Murabaha ve Tawarruq'un uygulama görüntülerini analiz etti. kurumlara sözde İslami yatırım. Son olarak, çalışmada Gana Cumhuriyeti'nde İslami finansal işlemlerin karşılaştığı bazı zorluklara ve engellere değinildi ve çalışma, Gana Devleti'ndeki İslami finansal işlemleri idari bir bakış açısıyla kolaylaştırmak için bu potansiyel zorlukların üstesinden gelmek için stratejiler önerdi, Ayrıca bu çalışma, hem Murabaha hem de Tawarruk sürecinde İslami finansal işlemlerin zengin bir objektif değerlendirmesini birçok açıdan bir araya getiriyor ve bu çalışma, Murabaha ve Tawarruk'u banka kredilerine alternatif olarak sunmanın zorlukları hakkında önemli bir bilgi kaynağı olarak hizmet edecek. Gana'daki İslami finansal işlemlerin zorlukları hakkında, özellikle Gana Bankası, politika yapıcılar, İslami finans uygulayıcıları ve İslami finans araştırmalarıyla ilgilenen akademisyenler ve uygulayıcılar için önemli bir kaynak olacaktır.
تحليل المنهج التربوي المطبق في السنغال من حيث الفقه الإسلامي
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2021 | Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı |
|---|
Senegal'deki Kur'an medreseleri hakkında yazılabilecek en önemli araştırmalardan biri Senegal'deki bu Kur'an medreselerinde eğitim gören çocukların hayatları üzerine yapılan araştırmalardır. Yaşamları yasal haklarla orantılı mı yoksa değil mi? Bu nedenle bu araştırma, Senegal'deki Kur'an medreselerinde çocukların nasıl eğitim aldığını ele alan İslâm Hukukuna Göre Senegal'deki Din Eğitimi Kurumlarında Kullanılan Yöntemler (Senegal'de Uygulanan Eğitim Yönteminin İslâm Fıkhı Açısından Tahlîli) başlığı altında toplanmıştır. Birinci bölümde araştırmacı Kur'an-ı Kerim'i öğrenmeye ve öğretmeye çalışarak Senegal'i, coğrafyasını, kabilelerini ve çevresini, İslâm'ın buraya giriş tarihini ve Fransız sömürgecilerinden gelen zorluklara rağmen acı çekmiş olan Müslümanların dinle olan ilişkisinin gücüne değinmiştir. İkinci bölümde, İslâm öğretilerini yaymakla ilgilenen şeyhler tarafından temsil edilen, sömürgeciliğe tüm gücüyle savaşan geleneksel Kur'an medreseleri de dahil olmak üzere Senegal'deki Kur'an medreselerinde eğitim yöntemlerinden, sahipleri geleneksel Kur'an medreseleri mezunlarından olduğu için bu geleneksel Kur'an medreselerinin uzantılarına ve entegrasyonuna dayanan model Kur'an medreselerinden bahsetmiştir. Daha sonra üçüncü bölümde, genel olarak çocukların meşru haklarına ve özellikle bu Kur'an medreselerinin duvarlarına bağlı kalmaları durumunda eğitim hakkı, güvenlik, huzur, süreklilik ve çocuğun çevredeki hakkı da dahil olmak üzere yasal haklarına değinilmiştir. Son bölümde ise çocuklar için bu yasal hakların elde edilmesinde kullanılan yol, yöntem ve uygulamalardan bahsedilmiştir. Sonuç olarak, Senegal'deki bu Kur'an medreselerinin çeşitli alanlarda gelişmesine yol açabilecek tavsiye, çözüm ve önerilerinin sunulması unutulmamıştır.
تعقبات المباركفوري على الترمذي في جامعهأبواب الطهارة والصلاة أنموذجاً
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2022 | Hadis Bilim Dalı |
|---|
Şarih Mübârekfûrî (rahimahullah)'ın ''Tuhfetü'l-Ahvezî Şerh Câmiu't-Tirmizî'' kitabında fîhi nazar sözü çokça yer almaktadır. Şarih bu sözüyle, yaptığı karşılaştırma, analiz ve çıkarsamalardan sonra yazarın düşüncesine muhalif görüş beyan etmektedir ki buna taakkub adı verilir. Bu taakkub, yukarıda belirtildiği gibi bazen dolaylı bir şekilde bazen de ima şeklinde olur. Şarih bu gibi yerlerde, alimlerin konuyla ilgili sözlerini bazen yorumlamış bazılarını da yorumlamadan yazmıştır. Bu çalışmada, Tirmizînin Sünen'inin Taharet ile Namaz bölümlerinde geçen taakkublar üzerinde durularak konu hadis ilmi açısından ele alınmış, sonunda da iki görüşten daha doğru olanı ortaya konulmuştur. Yaptığımız incelemeler sonucunda araştırmacılar tarafından, İmam Tirmizi ile İmam Mübârekfûrî'nin taakkubları arasında şimdiye kadar herhangi bir karşılaştırmalı çalışmaya rastlanmamıştır. Yalnızca bir Yüksek lisans tezinde konu özet bir şekilde zikredilmiştir. Müellif, Mübarekfûrî'nin bazı konularda İmam Tirmizî'ye itirazındaki yaklaşımını açıklamış ve bazılarından örnek olarak bahsetmiştir.. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, İmam Tirmizî ile İmam Mübârekfûrî'nin hayatı ve çalışmamıza dahil ettiğimiz kitapları tanıtılmıştır. İkinci bölümde ise Mübârekfûrî'nin taakkubdaki usulü, düşüncelerini ispat metodu ve dayandığı kaynaklar zikredilmiştir. Üçüncü bölümde ise, söz konusu bölümlerde taakkuba konu teşkil eden hususlara yer verilmiştir. Bu bölümde 24 meselenin incelemesi yapılmıştır. Bunların bir kısmı hadisle, bir kısmı fıkıhla, bir kısmı da dil/lügat ile alakalıdır. Anahtar kelimeler: Taakkubât, Sünenü't-Tirmizî, Câmiu't-Tirmizî, Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-Ahvezî
حاجي باشا القونوي وتفسيره مجمع الأنوار في جميع الأسرار . المجلد الأول . دراسة وتحقيق
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Arapça | 2020 | Tefsir Bilim Dalı |
|---|
Bir Osmanlı müfessiri olan Hacı Paşa'nın esas adı Celaleddin Hızır'dır. Daha çok tıp alanında tanınmakla birlikte, kelâm ve mantık konularında da değerli çalışmalar yapmış XIV. asır âlimlerindendir. Hacı Paşa'nın tefsir alanındaki eseri Mecma'u'l-Envâr, bir dirayet tefsiridir. Kur'an'ın hem zâhirî, hem de işârî manalarına çok geniş olarak yer vermektedir. Eserde klasik tefsir geleneği hâkim olduğu için dirayet metodunun yanında rivayet metodunun izleri de görülmektedir. Tezimiz bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Tezin giriş bölümünde araştırmanın önemi, amacı, metodu ve kaynakları zikredilmiştir. Birinci bölümde Hacı Paşa'nın hayatı ve eserleri üzerinde durulmuş, dirayet ve rivayet açısından incelenip metodu hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Bu bölümde sırasıyla Kur'an'ın Kur'an ile tefsiri, sünnet ile tefsiri, sahabe sözleriyle tefsiri, tabiûn sözleriyle tefsiri incelenmiş, sonra da Konevî'nin Mecma'u'l-Envâr adlı eseri, sebeb-i nüzul ve kıraât ilmi açısından tahlil edilmiştir. İkinci bölümde ise eserin yazma nüshası hakkında temel bilgiler verilmiş, ardından çalışmada izlenen tahkik yöntemi sunulmuştur. Son olarak ilgili eser tahkik edilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Hacı Paşa, Mecma'u'l-Envâr, Tefsir, Tahkik, el-Konevi
حجاب المرأة في مالي وتحليله الفقهي منطقة جاهنو نموذجا
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2021 | Diğer |
|---|
Bu tez, Afrika kıtası ülkelerinden biri olan Mali devletinde Cahunu Bölgesi Örneği Kadının Tesettürü, Fıkhî delilleri ve Tahlilleri konusu esas alınarak hazırlanmıştır. Giriş bölümünde konunun tercih sebepleri, önemi, hedefleri, zorlukları ile araştırmada takip edilen yöntemler, konunun sınırları ve konu ile ilgili daha önce yapılan çalışmalar ele alınmıştır. Birinci Bölümde, Hicab kavrmının sözlük ve ıstılah anlamları, tesettür çeşitleri tesettürle ilgili deliller, esaslar ve şeri hükümler incelenmiştir. İkinci Bölümde Mali Devleti Cahunu bölgesi ile ilgili bilgiler ve tahlillere yer verilip bölgede tesettür gerçeği ve fıkhi değerlendirmelere yer verilmiştir. Aynı bölümde Mali Cahunu bölgesindeki tesettür meselelerini; tarihini, yaşadığı ve aştığı farklı dönemleri, yayılmasına ilişkin önemli sebepleri, uygulaması sırasında yapılan hataları bölgede tesettür şekkilleri incelenerek İslam Hukukundaki örtünme hükümleri ile karşılaştırılmıştır. Sonuç kısmında şerî çeşitli delillere tesettürün dayandığı, konuda İslam âlimlerin ihtilafta bulunmamaları, tesettürün önemli maksadı İslam'ın toplumda kadının rolüne önem vermesi tezin vardığı önemli sonuçlarından olduğu açıklanmıştır. Mali'nin Cahunu bölgesinin müslümanların tesettür ile ilişkisinin Gana imparatorluğuna uzandığı, uygulama konusunda örf ve âdet, aile hayatı tarzının etkisi olduğu, bölgede tesettürün yayılmasına ilişkin din eğitimin ve özellikle kadın medreselerin büyük etkiye sahip olması çalışmanın elde ettiği diğer önemli sonuçlarıdır.
خالح وكِحسةُ تحخيم الخسخ والخبا في القخآن الكخيم:دراسة وصفية تحمييمة
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2019 | Diğer |
|---|
دقّة الأسلوب القرآني في اختيار المفردة
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2020 | Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı |
|---|
Bu tezin konusu özetle; Kur'ân'ı Kerîm sözcükleriyle ilgili herhangi bir meseleye değinilmesi hakkındadır. Tezde kullanılan araştırma metodlar ise, betimsel (vasfî) metod, analitik (tahlîlî) metod ve buna ek olarak da tatbik alanında istikrâî metottur. Bunu yapmamın sebebi ise lugatın eşsiz yönlerinden bir yönü öne çıkarmak ve Kur'ân'ın eşsiz üslubuna dikkat çekmektir. Bu eşsiz uslub öyle bir üslundur ki hiç bir zaman Kur'ân'dan soyutlanmamış ve her zaman Kur'ân'da bulunmuştur. Bu tez Kur'ân'ın ana tuğlası olan ve özenle seçilen Kur'ân müfredatlarını (Kur'ân sözcüklerini) en ince ayrıntılarına değinerek ele almaktadır. Yine bu müfredatların özelliklerini, kusursuz olma vecihlerini, nutkedilişi ile manası arasındaki ince bağı ve diğer müfredatlardan tam bir şekilde bağımsız oluşunu ele almaktadır. İşte bu gibi hususlar Kur'ân'ın eşsiz lugavî uslübunun vecihlerini önemli yapan hususlardır. Bu uslüp Kur'ân'ın tümünde mevcuttur. Bir cümlesinde bile soyutlanmamıştır. Bu durum fesâhet ve belâğatta zirve noktalara ulaşan Arap'ları aciz bırakmıştır. Şöyle ki günümüze kadar bu üslüba benzer ne bir sure ne de başka bir şey getirememişlerdir. Bundan dolayı bu üslübun bir hünerlik, ustalık, güzellik ve itkân noktasında kâmil bir uslüp olduğunu ikrâr etmişlerdir. Yine bu tez, bazı müfredatların kullanılmasındaki sırrın beyânı, manaları bir birine yakın olan bazı müfredatlar arasındaki ince farkları, müfredatların seçiminde Kur'ân'î uslübun hassasiyeti ve bunların barındırdığı ince mana ve delaletleri de ele almaktadır. Bu müfredatlar genel itibariyle çıkarılan istinbatların manaları ve tesirlerine ulaşmaya sevk eder. Hatta bazen, yanlış bilgilerin ve garip anlayışların düzeltmesine de sevkeder.
رسالة في بيان أمور في علم التفسير لمنجم باشي أحمد بن لطف الله المولوي: دراسة وتحقيق
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2019 | Tefsir Bilim Dalı |
|---|
Bu araştırma, Müneccimbaşı Ahmed b. Lütfullah el-Mevlevî'nin tefsir ilmindeki bazı konuların beyanına dair Risâle'sinin tahkik ve incelemesini ele almaktadır. Bu risale müellifin de mukaddimesinde ifade ettiği gibi tefsir ilmine başlayanlar içi bir giriş mahiyetindedir. Bu risalenin önemi; Müneccimbaşı'nın tarihçi, edebiyatçı ve mutasavvıf bir şair olma yönünü değil de tefsir ilminin incelik ve derinliklerini bilen bir müfessir, müderris ve uzman olma yönünü ortaya koyan iki eserden biri-müellifin bu yönünü ortaya kayan diğer eser Beydâvî'nin tefsiri üzerine yazdığı haşiyedir-olmasından kaynaklanmaktadır. Önemli ve büyük birçok eksiği ihtiva eden önceki araştırma ve eserlerin hepsi olmasa da çoğu müellifin bu yönünü zikretmemişlerdir. Bu çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm iki kısım ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Müellifin siyasi, sosyal, dini ve kültürel asrını ve hayatını incelediğimiz birinci kısımda önceki eserlerin eksik bıraktıklarını ele aldık. Önceki kitaplarda eksik bırakılan konular da özellikle bazı Arapça araştırma ve makalelerin başlıklarında yanlış bir şekilde yayılan Müneccimbaşı'nın adı, müellifin hocalarının isimleri, hayatları, onun öğrencileri ve daha önce hiçbir araştırmada zikredilmeyen müritlerinin incelenmesi ve araştırılması, bunun yanı sıra onun eserlerinin listesi, iç içe giren eser isimleri, yazma eserlerin yerleri, onlardan tahkik edilen ve edilmeyenlerin belirlenmesidir. Tüm bunları toparlayıcı ve yeterli bir biyografide ele aldık. Bu kısımda ayrıca müellifin asrı, çektiği sıkıntıları, ilmi ve mesleki aşamaları, doğumu, gelişimi ve vefatına yer verildi. İkinci kısımda uzun bir araştırma ve inceleme yaptıktan sonra risalenin isminin yanlış bir şekilde yaygınlaştığını tespit ettik. Bu eserin müellife nispetini ve yazılış tarihini tespit etmeye çalıştık. Daha sonra bu risalenin konusu, yazılış sebebi, müellifin kullandığı kaynaklar, bu risalenin toplanması yazılması ve hattında müellifin takip ettiği yöntemi inceledik. Bu konuda ihtisar yapanların yolunu seçtik. Daha sonra müellifin mezhebini, bu eserdeki tefsir tutumunu, tasavvufî işârî tefsirleri savunmasını ve bu eserin batini, bid'î ve diğer tefsirlerden ayrılan yönünü inceledik. Ayrıca bu kısımda kitabın ilmi değerine ve tahkikteki yöntemimize yer verdik. Tahkik edilen nüsha ve diğer nüshaların özelliklerini zikrettik. Dirase kısmını bir sonuçla bitirdik. Sonuçta bu araştırmayla elde edilen önemli netice ve tavsiyeleri ele aldık. İkinci bölümde bu risale metnini tahkik ettik. Bu risale tefsir ilmindeki konuları, tefsir ilminin on ilkesini, tevilin anlamı, tevil ve tefsir arasındaki farkı, nazım ve fâsılanın anlamlarını, Kuran ve ayetler için kullanılabilen ve kullanılamayan ifadeleri, müfessir ve tefsirin şart ve adapları ve bunlarla ilgili konuları ele almıştır. Müellif bu risalede en son olarak yedinci tabakaya kadar müfessir tabakalarından en meşhur olan müfessirleri ve her tabakadaki tefsirin özelliğini kısa ve özlü ifadelerle zikretmiştir. O
عقد النكاح في قانون الأحوال الشخصية اليمني وتقييمه من منظور الفقه الإسلامي
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2019 | İslam Hukuku Bilim Dalı |
|---|
Bu tez, Yemen Cumhuriyeti'nde Ahvali-i şahsiyye kanununun bölümlerinden biri olan nikah akdi kanununun maddelerini araştırmayı, kanun maddelerinin Islam hukuku ve onun tatbiki kısımlarıyla (füru' ile)ne derece örtüştüğünü ve Islam mezheplerinden hangisinin bu kanunu en çok etkilediğini araştırmayı hedeflemiştir. Bu analiz yapılmadan önce, kanunlaştırılmasından itibaren Yemen Kanunu ve maddeleri, Kuzey ve Güney Yemen kanunları ile de karşılaştırılması yapılarak, bilimsel yöntemlerle incelenmiştir. Tezin vardığı sonuçlar kanun maddelerinden hiçbirinin Islam Hukuku ve onun ruhuyla ters düşmediği, Yemen'de kanun koyucu otoritenin belirli bir mezhebe bağlı kalmayıp, aksine mezheplerin ittifak ettiği görüşleri veya insanlara en kolay ve en uygun olduğunu düşündüğü mezhep görüşünü almayı tercih ettiğidir. Tezin ulaştığı neticelerden biri de birçok kanun maddesinin, özellikle de evlilikle ilgili hususları da içinde barındıran sosyal hayata ilişkin kanun maddelerinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğidir. Sosyal hayata ilişkin bu kanunlar Yemen toplumunun ürünü olup Yemen Kanunu tarafından iyileştirilmemiştir ve toplumdaki mevcut birçok sorunun çözüme kavuşmasını sağlayacak bir gözden geçirmeye ihtiyaç duymaktadır.
-فقه الطلاق، أحكامه وآثاره في المذهب المالكي ومدونة الأسرة المغربية -دراسة تأصيلية مقارنة / Fıkhu't-talak, ahkâmuhu ve eseruhu fi'l-mezhebi' l-Mâliki ve Müdevvenetu'l-Üsre el-Magribiye -dirase te'sıliyye mükarene-
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2022 | Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı |
|---|
Bu çalışma, çağımızda oldukça yaygın görülen ve sosyal bir sorun haline gelen ailenin dağılmasını; Maliki mezhebi ve Fas Medeni Kanunu çerçevesinde incelemeye çalışmayı hedeflemiştir. Bu amaçla çalışmada, boşanma hükümleri ve sonuçları Maliki mezhebi ve Fas Medeni Kanunu'nda karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Maliki mezhebinin Fas medeni Kanunu üzerindeki etkisine temas edilmiştir. Bu konuyu tercih etmemin sebebi, Fas toplumunda gözlemlediğim boşanma ahkamı alanındaki bilgi eksikliği ve insanları bu alanda daha fazla bilinç sahibi yapmaya yönelik arzumdur. Bu Çalışma üç bölümden oluşmaktadır; İlkbölümde boşanma, boşanmanın tanımı, boşanmanın şartları ve çeşitlerinden bahsedilmiştir. İlk bölüm dört alt başlıktan oluşur ve her başlık kendi içinde bazı alt başlıkları ve konuları içermektedir. İkinci bölümde boşanma ve mahiyeti ele alınmış iki konu başlığı altında incelenmiştir. Birinci konu başlığında, anlaşmazlık nedeniyle boşanmayı, ikinci konu başlığı altında ise kadının başka sebeplerden ötürü eşinden boşanmak istemesi işlenmiştir. Bu konu ayrıca altı alt başlıktan oluşmakta, her başlıkta bu sebepler zikredilmekte ve kadının boşanma ve evliliği bitirme hakkının olduğu açıklanmaktadır. Üçüncü ve son bölümde, iki alt başlıkta anlaşmalı boşanma (talak-ı ittifaki) ve hul' konusu anlatılmıştır. Sonuç bölümünde ise, çalışmanın çıktıları sıralanarak bazı önerilerde bulunulmuştur.
قــــــرائن التّنزيــــه في المتشـــابهــات من القـــــــرآن الكــــــــــــــــــــريــــــــم
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2018 | İslam Araştırmaları Bilim Dalı |
|---|
Kuran ı Kerimde müteşâbih konusu, erken dönemlerden beri ümmetin tarihinde ilmi eserlerde ve araştırmalarda yer edinmiştir. Bu mesele; Kuran ı Kerimde müteşâbihlerin durumu, konumu, müteşâbihlerle ilgili konular, bazı ayetlerin müteşabih kabul edilmesinin nedenleri ve her Müslümanın müteşabih ayetler karşı alması gereken tutum gibi hususlarda en ince ayrıntılarıyla ilmi eserlerde belirtilmiştir. Ancak şu var ki; müteşâbih ayetlerin tabiatları itibariyle zahiren yanlış anlaşılmaya mahâl verebilecek, bidatçıların ve bazı fırkalarının çoğunun isteklerine ve inançlarına uygun şekilde yorumlanabilecek bazı anlamlara sahiptirler. Bu nedenle, bu fırkalar; müteşâbihleri kullanarak Allahın zatı, sıfatları ve fiileri hakkında kendi hevâ ve isteklerine uygun bir akîde anlayışı ortaya koymaya çalışmaktadırlar. Oysa ki Ümmet, bu konuda (müteşâbih ayetlerin mânâları) icmâ etmiş ve ümmetin alimleri görüş birliğine varmıştır. Müteşâbih ayetleri kendi hevâ ve isteklerine uygun yorumlamaya çalışan kişi ve gruplar Kuran ı Kerim'de şu şekilde ifade edilmiştir: Kalplerinde bir eğrilik olanlar, fitne çıkarmak ve onun olmadık yorumlarını yapmak için müteşabih âyetlerinin ardına düşerler. Kuran ı Kerimin âyetleri muhkem kılınmış (sağlamlaştırılmış), sonra Hakîm (hüküm sahibi, hikmet sahibi) ve Habîr (herşeyden haberdar) Olan'ın katından fasıl, fasıl açıklanmış bir Kitap olduğunu ifade eden bizzat Allahu Teala'dır . Kuran ı Kerimde, başka bir ayetle açıklığa kavuşturulmamış ve batıl bir itikad anlayışı ortaya konulmasına neden olacak hiçbir müteşâbih ayet yoktur. Kuran ı Kerimde müteşâbihler ya muhkem ayetler tarafından ihata edilip ayetin doğru tefsir edilmesine sağlayan karinelerle(delil,işaret,ipucu) kuşatılmış ya da zâhiren Allah hakkında söylenilmesi ve düşünülmesi yasaklanan mânâların anlaşılmasından kaçınılacak bir şekilde yer bulmuştur. İslam alimleri bu konuda şöyle demişlerdir: Allah u Teâla hiçbir müteşâbih lafzı kapalılığını giderecek ve onu yanlış anlaşılmaya mahal vermekten kurtaracak bir karine olmadan zikretmemiştir. Bu yüzden müteşâbihlerin kapalılığını gideren ve cahillerden, kibir sahiplerinden, inatçılardan saklanmış olan karînelerin açık ve net bir şekilde araştırılması çok önemlidir. İlim ehline düşen görev ise, cahillerin cehaletinin zarar verdiği bu karînelerin ve mânâların ilmi şekilde araştırılması ve açıklanmasıdır.
مستجدات نقل الأعضاء من منظور الفقه الإسلامي
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Arapça | 2019 | İslam Hukuku Bilim Dalı |
|---|
Sağlık sektöründeki büyük gelişmeler ister istemez dini alanı da etkilemektedir. Cerrahi operasyon ve türü ne olursa olsun organ nakli gerektiren çağdaş hastalıklar konusunda yapılan araştırmalar da bu gelişmelerden bir tanesidir. Bu araştırmada bu yeni gelişmelerin dini hükümleri tespit edilmeye çalışmıştır. Çünkü Tedavi olmaya bakınız Ey Allah'ın kulları! Zira Allah, yaşlılık dışında verdiği her bir hastalığın şifasını da yaratmıştır manasındaki hadis, gerek tıbbî gerek alternatif tıp gerekse de cerrahi ameliyatlarla her yolu deneyerek tedavi olmanın gerekliliğini ifade etmektedir. Bu durum organ nakli konusundaki yeni keşiflerin de, İslam hukuku perspektifinden değerlendirilmesini gerektirmektedir. Organı alınacak kişinin ölüm vaktinin belirlenmesi, beyin ölümü ve organ naklini hesaba katarak insanın yaşam ünitesinden çıkarılması gibi meselelerin dini boyutları açıklanmıştır. Araştırmada, İslam hukukuna göre organ nakli konusunda yeni ortaya çıkan domuzdan organ nakli, rahim ve sperm nakilleri, taşıyıcı annelik, nakli caiz olan ve olmayan organlar gibi hususlar ele alınarak bu konuda ortaya atılan görüşlerden tercihe şayan olanlar ın tespiti yapılmıştır. İslam hukuku ve tıp arasında bir mukayese yapılarak çağdaş tıp anlayışının dini alt yapısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca şeri hükümleri istinbat etmek için tıbbi gelişmelerin ve kullanılan mekanizmaların İslam hukuku perspektifinden değerlendirilmesi de araştırmanın konuları arasındadır. Makâsıd maksatlı içtihadın çağdaş meselelerin çözümündeki önemi, bunların organ nakli alanında kaydedilen gelişmelere tatbik edilmesi ve şeri hukuk nazarından bunların kabulü, reddi veya belli şartlar getirilmesi gibi hususlardan da istifade edilerek, ölü veya canlı insandan veya helal olana ve olmayan hayvanlardan organ nakli konusunda İslam hukukuna göre değerlendirmeler yapılmıştır.
من فتاوى الأسكوبي قسم العبادات والنّكاح والطّلاق تحقيق ودراسة من النّاحية الفقهيّة.
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Yüksek Lisans | Arapça | 2021 | Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı |
|---|
Pîr Mehmed Üskübî´nin Fetvaları adlı tezin konusu; İstanbul doğumlu, Üsküp müftülüğü görevini yapmış bir Osmanlı alimi olarak Pîr Mehmed Üskübî'nin hukûki açıdan tanıtılmasıdır. İbadetler Hakkında Dersler, Evlenme ve Boşanma bölümlerinden oluşur. Çalışma giriş bölümünde bahsedilen konuyu seçme nedenlerini zikrederek başlar. Konunun önemine, araştırma sırasında karşılaşılan zorluklara ve bu alanda daha önce yapılmış çalışmalara değinir. Tez iki bölüm ve sonunda bir analiz kısmından meydana gelir. Birinci Bölüm'de Pîr Mehmet Üskübî'nin hayatı ve en önemli eserleri ele alınmaktadır. İkinci Bölüm; onun kitaplarında yapılan araştırmalar sonucunda Üskübî'nin ayet, hadis ve sahâbeden yapılan alıntılarını tanzîm ve sınıflandırma, ardından onun konulara yaklaşımı ve kulandığı yöntem bakımından kitabının incelenmesine ayrılmıştır. Ayrıca fıkhî kaidelerden ve diğer hukuk ekollerinden yapılan alıntılar, fetvalarında kullandığı kaynaklardan da bahsedilir. Tezin bölümleri bittikten sonra da eserin tam metninin tıpkı basım transkripsiyonu verilmiştir. Bu metin Temizlik ve Namaz, Zekat, Oruç, Hac, Evlilik ve Boşanma konularını içermektedir. Sonuç bölümünde de araştırmanın nihayetinde ulaşılan önemli bilgiler ve bulgulardan bahsedilerek bunlar değerlendirilir.
منظومة الإمام ابن الجزري في كتابه النهاية دراسة تحليلية
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Arapça | 2020 | Diğer |
|---|
Kur'ân kelimelerinin okunma biçimini/eda keyfiyetini ve bu kelimelerdeki ihtilafları, râvilerine nispet ederek bildiren kıraat ilmi, kıraat imamları tarafından okunan ve Hz. Peygamber'e kadar ulaşan sahih kıraatleri, zayıf ve mevzû olanlarından ayırarak öğretmeyi amaç edinmiştir. Kıraat ilminin gelişmesinde ise kıraat âlimlerinin etkisi büyüktür. Hicri 9/Miladi 15. yy'da yaşamış İbnü'l-Cezerî (ö.833/1429) kıraat ilminde alanın önde gelenlerinden biridir. Kıraat alanıyla ilgili pek çok eser te'lif etmiştir. Ğâyetü'n-nihâye fî tabâkati'l-kurrâ, Müncidü'l-mukri'în ve mürşidü't-tâlibîn, en-Neşr fi'lkırâati'l-aşr ve ed-Dürre fî kırââti's-selâseti'l-mütemmime li'l-aşere onun te'liflerinden bazılarıdır. Araştırmaya konu olan en-Nihâye fi'l-kırââti's-selâse ellezî fevga'l-aşere isimli eser de onun te'liflerinden biridir. en-Nihâye'de bilinen on kıraatin dışında İbn Muhaysın (ö.123/741), A'meş (ö.148/765) ve Hasan Basrî'nin (ö.110/728) kıraatleri yer almaktadır. Tezimizde ilgili eserin tahlili ve şerhi gerçekleştirilmiştir. Kıraat alanında konuyla ilgili çalışmanın azlığı bizi bu alanda çalışmaya sevketmiştir. Tezde ilk önce İbnü'l-Cezerî ve metne konu edilen üç kıraat imamının ve ravilerinin tanıtımı yapılmış, kıraat ilmi ve çeşitlerinden bahsedilmiştir. Daha sonra eserin tahlili yapılmış ve Şatibiyye, Durre ve Tayyibe'nin şerhleri ve bazı kıraat eserleri göz önünde bulundurularak çalışmada çok uzun ve kısa olmayan paragraflama usulüyle şerhi gerçekleştirilmiştir. Anahtar Kavramlar: İbnü'l-Cezerî, en-Nihâye, İbn Muhaysın, A'meş, Hasan Basrî, Tahlil
نظرية إعلام الاقتصاد الإسلامي تصور مقترح
| Thesis Number | level | Language | Year | Bilim Dalı |
| Doktora | Arapça | 2019 | İslam İktisadı ve Hukuku Bilim Dalı |
|---|