Thesis Number |
level |
Language |
Year |
Bilim Dalı |
|
Yüksek Lisans |
İngilizce |
2020 |
Uygulamalı Jeoloji Bilim Dalı |
İzmir şehrinin kuzeybatı kesimleri genellikle andezitik lavlar üzerine oturur. Başlıca formasyon özellikleri, kolaylıkla ayrışabilir bazik pembe ve gri andezitlerdir. Bölgedeki andezitik kayaçlar, tünelcilik, kazı ve inşaat gibi jeoteknik dizaynlarda güçlükler oluşturan kayacın oluşumuyla meydana gelen anizotropi özelliği gösteren, akma bandları ve soğuma çatlaklarıyla karakteristiktir. Çalışma alanı bu projelerle ön plana çıkmıştır. Bu nedenle anzidezit türü kayaçların özelliklerinin incelenmesi önem kazanmıştır. Bu çalışma Izmir (Türkiye) şehrinin kuzeyindeki Bornova'da yüzlek veren andezit lavının anizotropi karakteristiklerini araştırır.
Bu çalışma, pembe ve gri andezitlerin dayanım anizotropisini inceler. Detaylı anizotropi incelemesi arazi çalışmaları ve laboratuvar deneyleriyle gerçekleştirilmiştir. Arazi çalışması jeolojik haritalama ve örnek toplamayı içerir. Kayaç dayanımındaki yöne bağlı değişimleri belirlemek için, akma bandı konumları dikkate alınarak, pembe ve gri andezit blok örneklerinden 0°, 30°,45°,60°ve 90° dereceler için laboratuvar ortamında karotlar alınmıştır. İlk olarak, örnekler üzerine mikroskobik analiz, tüm kayaç jeokimyasal analizi, X-ışını difraktometre analizi, porozite ve bitim hacim ağırlık testleri, ultrasonik P-dalga hızı testi (Vp), Tek Eksenli Basınç Deneyi (UCS), Brazilian İndirekt Çekme Gerilmesi (BTS), Nokta Yükleme Indeksi Deneyi (Is50) ve Bohme aşındırma dayanım testleri yapılmıştır.
Bu çalışmanın anizotropiye bağlı başlıca bulguları göstermiştir ki, anizotropi açıları 0° ve 90°ye yaklaştıkça kayaç dayanımı maksimum, 30° ve 45° aralığında minimum değerler almış, heriki kayaç grubu da daha sonra Tek Eksenli Basınç, Brazilian İndirekt Çekme Dayanımı, I50 and Vp anizotropi ölçme indis sonuçları değerlendirildiğinde anizotropiye göre zayıf anizotropi göstermiştir. Gri andezitler tek eksenli basınç dayanımları dikkate alındığında yüksek dayanımlı ve pembe andezitler yüksek-orta dayanımlı olarak sınıflanmıştır. Andezitin performansını negative etkileyen başlıca diğer faktörler ayrıca araştırılmıştır. Örnekler fiziksel ve kimyasal hızlandırılmış ayrışma deneyleri altında korozif koşullara maruz bırakılmıştır. Bu deneyler ıslanma-kuruma, donma-çözülme, sodium sülfat ve magnezyum sülfat deneyleridir.
Sonuç olarak, kayaçların kaliteleri ve durabiliteleri doygunluk bağıntısı, ıslak/kuru dayanım oranı ve Statik Kaya Durabilite İndeksi gibi kaya kalite belirteçleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışılan kayacın kalitesi ve durabilitesi kullılan kalite belirteçlerine göre iyi olarak sınıflandırılmıştır
Anahtar Kelimeler: Malzeme özellikleri, dayanım anizotropisi, andezit, RDI