Thesis Number |
level |
Language |
Year |
Bilim Dalı |
|
Doktora |
Türkçe |
2018 |
Diğer |
Bu çalışmada Hipertansiyon + Diabetes Mellitus (HT+DM) ve sadece Hipertansiyonu (HT) olan hastaların kognitif stres yanıtında tükürük kortizol değişiminin incelenmesi ve aralarındaki farklılıkların saptanması amaçlanmaktadır.
Araştırma İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı ve Klinik Farmakoloji Bilim Dalı Polikliniği'nde, HT+DM ve HT tanısı ile takip edilen toplam 62 hastayla stres testi olarak aritmetik problem çözdürerek gerçekleştirilmiştir. Değişkenler arası farklılıklar t-testi veya Mann Whitney U testi, Ki-kare veya GLM Repeated Measures testi ile değerlendirilmiştir.
HT+DM ile HT grupları arasında kan basıncı (KB) değerleri açısından farklılık saptanamamıştır (p>0,05). HT+DM grubu HT grubuna göre açlık glikoz değerlerinin daha yüksek, LDL ve total kolesterol değerlerinin ise istatistiksel olarak daha düşük olduğu saptanmıştır (p<0,05). Tekrarlanan ANOVA testi ile incelendiğinde tükürük kortizol değeri [F (1,842, 60) = 8,771, p<0,0001], sistolik kan basıncı [F (2,185, 60) = 12,080, p<0,0001], diyastolik kan basıncı [F (2,793, 60) = 6,043, p=0,001], nabız dakika sayısı [F (2,033, 60) = 13,259, p<0,0001] değerlerinin temel (zaman) etkisi istatistiksel olarak anlamlı değişirken, grup X zaman faktör etkileşimi açısından istatistiksel anlamlı bir farklılık saptanamamıştır (p>0,05).
Sonuç olarak kullanılan aritmetik problem çözme ödevinin HT+DM ve HT hastalarında laboratuvar ortamında akut stres testi olarak kullanılabilir olduğu görülmüştür. HT+DM ve HT gruplarında akut stres sonrası tükürük kortizolü ve KB değerleri anlamlı olarak yükselirken, grup X zaman faktörü açısından anlamlı bir farklılık saptanamamıştır. Kullanılan antihipertansif ilaç gruplarının kognitif stres sonucu tükürük kortizol reaktivitesini etkilediği yönünde bulgulara ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Hipertansiyon, Diabetes Mellitus, Tükürük Kortizolü, Stres,
Aldosteron.